NFZ a zwrot kosztów leczenia za granicą

W ostatnich latach obserwujemy dynamiczny rozwój medycyny. Dotyczy to w szczególności w zakresie leczenia chorób onkologicznych. Niestety, nie wszystkie terapie są dostępne w polskich placówkach medycznych. Skłania to pacjentów do szukania możliwości leczenia za granicą. W tym kontekście istotną rolę odgrywa refundacja takiego leczenia przez Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ). Umożliwia ona dostęp do nowoczesnych terapii pacjentom nieposiadającym wystarczających środków finansowych.

Zgodnie z przepisami prawa, możliwość refundacji leczenia za granicą przez NFZ reguluje:

• rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 883/2004 w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego,
• rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) nr 987/2009, określające szczegółowe zasady wdrażania Rozporządzenia (UE) nr 883/2004.

Te akty prawne stanowią podstawę do korzystania z transgranicznej opieki zdrowotnej w ramach Unii Europejskiej.

Warunki finansowania kosztów leczenia pacjenta za granicą przez NFZ

Pacjenci, którzy chcą skorzystać z leczenia za granicą, muszą spełnić określone warunki. Jednym z najważniejszych jest uzyskanie tzw. Europejskiego Formularza E112/S2. Jest to zezwolenie na leczenie wydawane przez odpowiedni oddział wojewódzki NFZ. Procedura uzyskania tego dokumentu wymaga od pacjenta przedstawienia szczegółowej dokumentacji medycznej. Należy do niej między innymi:

• historia choroby,
• uzasadnienie konieczności leczenia poza granicami Polski.

Decyzja o wydaniu formularza E112/S2 zależy od dokonanej przez oddział wojewódzki NFZ oceny. Bierze pod uwagę czy proponowane leczenie jest niemożliwe do przeprowadzenia w Polsce z powodu:

• braku odpowiednich środków,
• braku odpowiednich technologii.

Oddział wojewódzki NFZ bada również to czy może ono przynieść pacjentowi znaczącą korzyść terapeutyczną.

Istotne jest, że refundacja przez NFZ obejmuje wyłącznie procedury i terapie refundowane w Polsce. Pacjent nie może liczyć na pokrycie kosztów leczenia za granicą, gdy dany rodzaj leczenia nie jest refundowany w ramach polskiego systemu opieki zdrowotnej. Dodatkowo refundacja dotyczy wyłącznie kosztów samego leczenia. Oznacza to, że pacjent musi sam pokryć ewentualne dodatkowe wydatki. Chodzi o zaliczenie innych kosztów leczenia za granicą takie jak koszty transportu czy pobytu w innym państwie.

Programy współpracy międzynarodowej

W kontekście leczenia onkologicznego za granicą warto zwrócić uwagę na programy międzynarodowej współpracy. W ramach nich polscy pacjenci mogą uzyskać dostęp do specjalistycznych terapii. Jednym z przykładów może być uczestnictwo Polski w europejskich sieciach referencyjnych (European Reference Networks — ERN). Skupiają one specjalistyczne ośrodki i ekspertów w różnych dziedzinach medycyny, w tym w onkologii. Współpraca w ramach ERN umożliwia konsultacje z międzynarodowymi specjalistami. W niektórych przypadkach daje również dostęp do innowacyjnych metod leczenia.

Jak i gdzie złożyć wniosek o zwrot kosztów leczenia?

Wniosek należy pobrać ze strony NFZ i wydrukować. Poprawnie wypełniony i podpisany formularz wniosku o refundację kosztów leczenia w innym państwie Unii Europejskiej lub Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu powinien zawierać stosowne załączniki. Do wniosku należy dołączyć:

• oryginały rachunków lub faktur związanych z leczeniem,
• potwierdzenia ich zapłaty,
• kopie recept,
• inne dokumenty wystawione w związku z leczeniem.

Wniosek wraz z załącznikami należy wysłać na adres korespondencyjny Centrum Usług Wspólnych w Lubuskim Oddziale Wojewódzkim NFZ. Można go także złożyć w oddziale wojewódzkim NFZ właściwym ze względu na miejsce zamieszkania.

Jak wygląda procedura odwoławcza? Do jakiego organu można się odwołać od niekorzystnego rozstrzygnięcia NFZ?

Jeśli otrzymasz od NFZ decyzję odmowną dotyczącą zwrotu kosztów leczenia za granicą, musisz wiedzieć, że istnieje możliwość odwołania do Prezesa NFZ. Decyzja Prezesa NFZ jest ostateczna w ramach procedur NFZ. Nie ma możliwości złożenia bezpośredniego odwołania do innej instytucji w ramach systemu NFZ.

Jednakże, jeśli nie zgadzasz się z tą decyzją, masz prawo wnieść skargę do sądu administracyjnego. Sąd administracyjny jest instytucją, do której można się odwołać od decyzji NFZ dotyczących zwrotu kosztów leczenia za granicą.

Skargę do sądu administracyjnego należy złożyć w ciągu 30 dni od dnia otrzymania decyzji NFZ. W skardze powinieneś wskazać, dlaczego uważasz decyzję za niezgodną z prawem, przedstawić swoje argumenty oraz ewentualne dowody.

Podsumowanie

Refundacja leczenia onkologicznego za granicą przez NFZ otwiera przed pacjentami możliwość dostępu do nowoczesnych terapii. Chodzi również o takie, które nie są dostępne w Polsce. Procedura uzyskania refundacji wymaga jednak spełnienia szeregu warunków. Często wiąże się to z koniecznością przedstawienia obszernej dokumentacji medycznej. Mimo tych wyzwań, system refundacji leczenia za granicą stanowi ważny element wsparcia dla pacjentów onkologicznych. Daje on nadzieję na skuteczne leczenie.

Prawnicy z Kancelarii TZLAW z chęcią pomogą Ci uzyskać zwrot kosztów leczenia za granicą, a także kosztów innych świadczeń poniesionych przez Polaków w związku z leczeniem w innym państwie.