Odszkodowanie za połknięcie ciała obcego w leczeniu stomatologicznym

Aspiracja ciała obcego do dróg oddechowych lub dostanie się go do przewodu pokarmowego może zagrażać życiu pacjenta lub też wywołać groźne dla jego zdrowia powikłania. 

Aspiracja do dróg oddechowych zdarza się 10 razy rzadziej niż połknięcie, wymaga ona jednak poważniejszej interwencji, ponieważ zawsze jest związana z koniecznością wykonania zabiegu bronchoskopii, a czasem również z przeprowadzeniem zabiegu chirurgicznego. 

W sytuacji połknięcia ciała obcego rokowanie jest korzystniejsze, ponieważ ciała obce po przejściu przez przewód pokarmowy zazwyczaj są naturalnie wydalane. Wówczas najczęściej leczenie ograniczone jest do radiologicznej obserwacji pasażu połkniętego przedmiotu.

Ciało obce w leczeniu stomatologicznym.

Najczęściej spotykanymi ciałami obcymi w leczeniu stomatologicznym są:

• Wypełnienie;
• Usunięty albo wybity ząb lub jego korzeń;
• Uzupełnienie protetyczne (korona, wkład koronowo – korzeniowy, most, nakład);
• Narzędzie stomatologiczne (wiertło, instrument endodontyczny, igła);
• Element protezy lub aparatu ortodontycznego (klamra, sztuczny ząb, pierścień).

Środki prewencyjne stosowane w leczeniu stomatologicznym służące zapobiegnięciu połknięcia ciała obcego.

 Do podstawowych środków prewencyjnych stosowanych w leczeniu stomatologicznym, które mają na celu zapobieżenie połknięcia ciała obcego zaliczamy:

• Koferdam;
• Trzymadełka do narzędzi kanałowych;
• Mocowanie drobnych elementów za pomocą nici.

Poprawny schemat postępowania w przypadku połknięcia ciała obcego.

1. Należy natychmiast przerwać zabieg;
2. Usunąć z jamy ustnej wszystkie pozostałe obecne w niej przedmioty;
3. Podjąć próbę usunięcia zaaspirowanego lub połkniętego ciała obcego;
4. Jeżeli pacjent leży, należy ułożyć go w pozycji bocznej bezpiecznej i zastosować uderzenie w okolicę międzyłopatkową lub też zastosować pozycję Trendelenburga i kleszczykami Magilla lub pęsetą próbować usunąć zalegający przedmiot;
5. Gdy pacjent siedzi, jego głowę należy opuścić do kolan i energicznie uderzać w okolicę międzyłopatkową. Można też wykonać manewr Heimlicha, szczególnie, gdy rozmiar ciała obcego jest większy. 
6. W przypadku pacjenta nieprzytomnego, trzeba odgiąć jego głowę, podciągnąć żuchwę, celem udrożnienia dróg oddechowych i uciskać powłoki brzuszne w kierunku dogłowowym, przeprowadzając po kilku uciskach rewizję jamy ustnej. Jest to przeciwwskazane u kobiet w ciąży i osób otyłych, u których przeprowadza się serię szybkich uciśnięć klatki piersiowej. 
7. Gdy nie udaje się odnaleźć i usunąć ciała obcego, należy przekazać pacjenta do ośrodka, w którym będzie możliwość przeprowadzenia diagnostyki pod kątem jego lokalizacji, a następnie będzie można podjąć próbę jego usunięcia, endoskopowo lub chirurgicznie. 

Powikłania mogące wystąpić po połknięciu ciała obcego.

Około 80-90% połkniętych ciał obcych nie wywołuje powikłań́, bezobjawowo przemierzając cały przewód pokarmowy.

Jeżeli jednak już do nich dochodzi to najczęściej występującymi powikłaniami po połknięciu ciała obcego są:

• Perforacja przełyku;
• Martwica ściany przełyku;
• Zakażenie śródpiersia;
• Odma śródpiersiowa;
• Niedrożność przewodu pokarmowego;
• Perforacja ściany jelita;
• Zapalenie otrzewnej;
• Ropnie struktur jamy brzusznej;
• Posocznica.

Objawy wywołane przez połknięcie ciała obcego.

Połknięcie ciała obcego może wywołać następujące objawy:

• Uczucie dyskomfortu;
• Obecność ciała w gardle lub przełyku;
• Trudność w przełykaniu oraz ból podczas przełykania;

W powyższych przypadkach zalecana jest kontrola radiologiczna, spożywanie diety bogatoresztkowej oraz obserwacja stolca. W szczególnych przypadkach zachodzi potrzeba endoskopowego usunięcia zalegającego w przewodzie pokarmowym ciała obcego.

Jakie roszczenia przysługują pacjentom w przypadku połknięcia ciała obcego w leczeniu stomatologicznym?

Do roszczeń, których można dochodzić w związku z połknięciem ciała obcego w leczeniu stomatologicznym należą:

a) Odszkodowanie. 

Powstanie po stronie pacjenta szkody na osobie powoduje, że ma on możliwość dochodzenia stosownego odszkodowania.Poszkodowany swoje roszczenie musi jednak odpowiednio udowodnić, w czym pomocna będzie na pewno dokumentacja medyczna z prowadzonego leczenia. Ułatwieniem dla poszkodowanego jest to, że przypisanie odpowiedzialności placówce medycznej lub lekarzowi może nastąpić na podstawie wykazania wysokiego prawdopodobieństwa związku pomiędzy działaniem podmiotu a doznaną szkodą. W praktyce jednak może się to okazać często bardzo trudnym zadaniem, dlatego warto skorzystać z usług profesjonalnej kancelarii z dziedziny odszkodowań. 

b) Zadośćuczynienie

Przewidziana w art. 445 KC krzywda, za którą sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią kwotę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego, obejmuje zarówno cierpienia fizyczne, jak i cierpienia moralne. Nie tylko trwałe, lecz także przemijające zaburzenia w funkcjonowaniu organizmu polegające na znoszeniu cierpień psychicznych mogą usprawiedliwiać przyznanie zadośćuczynienia pieniężnego na podstawie art. 445 § 1 KC. Pojęcie „sumy odpowiedniej” użyte w art. 445 § 1 KC w istocie ma charakter niedookreślony, niemniej jednak w judykaturze wskazane są kryteria, którymi należy się kierować przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia. Zadośćuczynienie ma mieć przede wszystkim charakter kompensacyjny, wobec czego jego wysokość nie może stanowić zapłaty symbolicznej, lecz musi przedstawiać jakąś ekonomicznie odczuwalną wartość. Trzeba też zgodzić się z tezą, że krzywda wynagradzana zadośćuczynieniem pieniężnym, uregulowanym w art. 445 KC, jest szkodą niemajątkową. Charakter takiej szkody decyduje o jej niewymierności. Przyznanego poszkodowanemu zadośćuczynienia nie należy zatem traktować na zasadzie ekwiwalentności, którą charakteryzuje wynagrodzenie szkody majątkowej. Odpowiedniość kwoty zadośćuczynienia, o której stanowi art. 445 § 1 KC, ma służyć złagodzeniu doznanej krzywdy, a jednocześnie nie być źródłem wzbogacenia. Trzeba jeszcze raz podkreślić, że zadośćuczynienie za błąd medyczny jest sposobem naprawienia krzywdy. Chodzi tu o krzywdę ujmowaną jako cierpienie fizyczne, a więc ból i inne dolegliwości oraz cierpienia psychiczne, czyli negatywne uczucia przeżywane w związku z cierpieniami fizycznymi lub następstwami uszkodzenia ciała czy rozstroju zdrowia w postaci np. zeszpecenia, wyłączenia z normalnego życia itp. Celem zadośćuczynienia jest przede wszystkim złagodzenie tych cierpień. Ma ono charakter całościowy i obejmuje wszystkie cierpienia fizyczne i psychiczne, zarówno już doznane, jak i te, które zapewne wystąpią w przyszłości (a więc prognozy na przyszłość). Przy ocenie więc „odpowiedniej sumy” należy brać pod uwagę wszystkie okoliczności danego wypadku, mające wpływ na rozmiar doznanej krzywdy. Przy ocenie wysokości zadośćuczynienia za krzywdę należy uwzględniać przede wszystkim nasilenie cierpień, długotrwałość choroby, rozmiar kalectwa, trwałość następstw zdarzenia oraz konsekwencje uszczerbku na zdrowiu w życiu osobistym i społecznym. Trzeba też porównać sytuację życiową ofiary wypadku przed jego zaistnieniem i po jego zaistnieniu. Dla wysokości zadośćuczynienia za błąd medyczny istotne znaczenie mają: wiek poszkodowanego, rodzaj doznanych obrażeń, nasilenie i czas trwania cierpień jak i skutki uszkodzenia ciała w zakresie ogólnej zdolności do życia. Stopień uszczerbku na zdrowiu nie może być przyjmowany jako jedyna przesłanka ustalenia wysokości zadośćuczynienia z tytułu trwałego inwalidztwa spowodowanego wypadkiem. W każdym bowiem przypadku kwota zadośćuczynienia musi być zindywidualizowana. Wielkość uszczerbku na zdrowiu oraz jego trwałość stanowi jednak punkt wyjścia do oceny wielkości doznanej krzywdy.

c) Renta

Renta przyznawana jest w regularnych odstępach czasu i stanowi stałe wsparcie finansowe dla pacjenta poszkodowanego błędem medycznym. Prawo do ubiegania się o rentę wynika m.in. z przepisów Kodeksu Cywilnego. Pacjent może starać się o jeden z dwóch rodzajów rent: wyrównawczą lub o rentę na tzw. zwiększone potrzeby. 

Renta to tzw. świadczenie okresowe – przyznawane zwykle co miesiąc. Jak wspomniano powyżej – istnieją dwa zasadnicze rodzaje rent. Renta wyrównawcza ustalana jest jako różnica pomiędzy tym, co pacjent uzyskiwał przed wystąpieniem skutków błędu medycznego, a tym co uzyskuje z tytułu świadczeń przyznanych po wystąpieniu błędu. Jak sama nazwa wskazuje, renta wyrównawcza ma za zadanie „wyrównać” pacjentowi doznane szkody finansowe. Jeśli np. przed wystąpieniem skutków błędu medycznego pacjent otrzymywał wynagrodzenie za pracę w wysokości 5000 zł, a aktualnie otrzymuje z ZUS świadczenie o wysokości 1500 zł – może starać się o wyrównanie tej różnicy przez sprawcę.

Pacjent może ubiegać się także o rentę na zwiększone potrzeby. Potrzeby te muszą mieć związek z uszkodzeniem ciała czy też rozstrojem zdrowia, jeśli takie uszkodzenie spowodowało niesamodzielność pacjenta i konieczność korzystania z pomocy osób trzecich. 

Nie można określić jaką dokładnie kwotę może otrzymać poszkodowany. Zależy to od wielu czynników, a przyznawane kwoty bywają bardzo różne. Oscylują one od kilkuset złotych do nawet kilku tysięcy miesięcznie. Wysokość renty zależy przede wszystkim od aktualnego stanu zdrowia poszkodowanego pacjenta. Co za tym idzie, w procesie pacjent będzie musiał wykazać, że jego miesięczne wydatki wzrosły w związku z błędem lekarskim – oraz o ile. Zasadniczo, pacjent musi wykazać przed sądem trzy kwestie, mające wpływ na ostateczną wysokość przyznanego świadczenia:

• Pogorszenie stanu zdrowia w porównaniu do stanu, który byłby prawdopodobny, gdyby do błędu nie doszło. Chociaż zabrzmi to brutalnie, zwykle czym gorszy stan zdrowia pacjenta, tym wyższa renta.
• Zwiększone potrzeby, wynikające z popełnionego przez personel błędu. Te potrzeby to np. koszty rehabilitacji, specjalnej diety, środków higienicznych itp., a także koszty wizyt lekarskich. Innymi słowy, pacjent powinien tutaj wskazać, jak zmieniły się jego potrzeby wskutek błędu medycznego.
• Koszty związane ze zwiększonymi potrzebami. Pacjent wskazuje tutaj nie tylko koszty, które ponosi, ale również takie, które poniósłby, gdyby było go na nie stać. Przykładowo, jeśli pacjent potrzebuje kosztownej rehabilitacji, z której jednak nie korzysta, ponieważ nie ma na nią pieniędzy – również będzie to argument wpływający na wysokość przyznanej renty.

Jeśli pacjentowi nie uda się odnieść do wszystkich tych kwestii i ich udowodnić – np., dokładnych kosztów rehabilitacji, nie oznacza to, że nie otrzyma renty. Może ją otrzymać, jednak pewnie sąd przyzna niższą kwotę.

Jeśli ponieśli Państwo szkodę wyrządzoną przez pozostawienie ciała obcego w polu operacyjnym zapraszamy Państwa do kontaktu z Kancelarią radcy prawnego dr. Tymoteusza Zycha.

Profesjonalni prawnicy skrupulatnie przeanalizują Państwa dokumentację oraz zaproponują rozwiązania, które pozwolą na skuteczne dochodzenie roszczeń.