Każdy z nas z pewnością miał kiedyś styczność z dentystą. Coraz powszechniejsze stają się również zabiegi medycyny estetycznej. Współczesna medycyna pozwala na kompleksowe leczenie przeróżnych wad słuchu i wzroku. Mimo nowych technologii i coraz większej wiedzy w tej dziedzinie każdy narażony jest na błędy lekarzy. W takich przypadkach warto jest znać swoje prawa i wiedzieć, kiedy można wywalczyć niezbędne odszkodowanie.
Postanowiliśmy przedstawić ten temat w poniższym artykule.
Na początku należałoby się zastanowić czym jest i czym zajmuje się protetyka.
Protetyka jest jedną z subdyscyplin medycyny o typowo praktycznym, technologicznym i użytkowym charakterze. Protetyka zajmuje się tworzeniem sztucznych części zastępujących fragmenty ludzkiego organizmu – jego tkanek, narządów i kończyn. Protetyka może dotyczyć różnych obszarów w organizmie człowieka, jak i różnych jego funkcji – poruszania się, zdolności manualnych, zdolności do odżywiania się i wielu innych.
Obejmuje zabiegi służące odbudowie fragmentów ludzkiego organizmu (zębów, tkanek miękkich).
Wykonuje się je w celu przywrócenia prawidłowego funkcjonowania. Celem jest również poprawienie wrażenia estetycznego, kosmetycznego oraz psychicznego pacjenta.
Jakie są najczęściej wyróżniane działy protetyki? [1]
Do najczęściej wyróżnianych działów protetyki zaliczane są:
Wykonywane są zarówno uzupełnienia stałe, jak i ruchome, które pozwalają na odzyskanie sprawności w pracy szczęki.
Z jakich materiałów składają się protezy?
Do wykonywania protez zębów najczęściej wykorzystuje się materiały imitujące szkliwo zęba, którym nadaje się określony kształt oraz strukturę.
Wśród wykorzystywanych materiałów znajdują się: protezy akrylowe, nylonowe, szkieletowe, acetalowe, porcelanowe, metalowe i ceramiczne.
Do najczęściej wykonywanych zabiegów w ramach protetyki stomatologicznej należą:
b) Czym jest protetyka ortopedyczna?
Protetyka ortopedyczna do jeden z poddziałów ortopedii. Zajmuje się uzupełnianiem ubytków występujących w narządach ruchu.
Do najczęstszych powodów wykonania protezy ortopedycznej należą obrażenia mechaniczne, amputacja czy choroby nowotworowe.
Wykonanie protezy ortopedycznej jest trudniejsze niż w przypadku protezy stomatologicznej. Kończyny składają się bowiem z kilku ruchomych części połączonych skomplikowanymi strukturami tkanek mięśniowych. Wykonanie protezy ortopedycznej wiąże się zazwyczaj z długim okresem rehabilitacji, w którego trakcie pacjent uczy się korzystania z niej.
c) Czym jest protetyka estetyczna?
Protezy estetyczne wykonuje się przede wszystkim w przypadku amputacji, oparzeń lub znacznych deformacji. Najczęściej protezy estetyczne zrobione są ze stopów silikonowych. Ten elastyczny materiał pozwala na stworzenie dokładnych imitacji części ludzkiego organizmu – stopy, dłoni, ręki, ucha, oka, piersi i innych.
Dobrze wykonana proteza estetyczna powinna wiernie imitować zastępowaną część organizmu. Pacjenci nie mogą być przecież zmuszeni do wyboru między wyglądem a użytecznością protezy. Przykładowo, protezę palca prawej dłoni wykonuje się poprzez odwzorowanie za pomocą odlewu palca dłoni przeciwległej. Na jego podstawie dobiera się także kolor protezy.
Protezy estetyczne wykonywane są zawsze na indywidualne zapotrzebowanie. Należy jednak zaznaczyć, że jednorazowe wykonanie protezy estetycznej nie zawsze jest ostatecznym rozwiązaniem problemu. Ciało ludzkie ma bowiem tendencję do wyraźnego zmieniania się w trakcie upływu czasu. Zmianom podlegają takie właściwości jak kolor skóry, jej sprężystość, ilość pokrywających ją włosków, rozmiar kończyn i inne.
To leczenie ma na celu odbudowę koron zębów i rehabilitację narządu żucia. Braki w uzębieniu nie tylko wyglądają nieestetycznie, ale przede wszystkim powodują problemy z przeżuwaniem, co wpływa negatywnie na proces trawienia. Im dłużej braki w uzębieniu nie zostaną uzupełnione, tym większe problemy mogą powodować, począwszy od wysuwania się zębów przeciwstawnych, aż po zanik kości.
Przy leczeniu wymagana jest dokładność oraz precyzyjne dopasowanie uzupełnień stałych i ruchomych. Problemy pojawiają się, gdy zabraknie tej staranności. Błędy w zakresie leczenia mogą zaistnieć już na początku przy ustalaniu wysokości zwarcia albo na późniejszym etapie podczas wykonywania pracy protetycznej.
Nieprawidłowo wykonane uzupełnienia mogą powodować przeciążenia.
W ten sposób mogą powstawać wady zgryzu i dolegliwości bólowe. Wiąże się to z koniecznością prowadzenia leczenia naprawczego.
Efektem nieprawidłowego leczenia protetycznego mogą być m.in.:
W przypadku leczenia stomatologicznego na każdym z jego etapów może dojść do błędów medycznych. Mogą nimi być: pogorszenie stanu uzębienia, konieczność długotrwałego, uciążliwego leczenia naprawczego oraz ponoszenia związanych z tym kosztów. Pacjent, który stał się ofiarą błędu medycznego popełnionego przez lekarza dentystę może starać się o uzyskanie odszkodowania za poniesione koszty leczenia oraz zadośćuczynienia z tytułu doznanej krzywdy.
Odszkodowanie obejmuje zwrot wszelkich kosztów, które poszkodowany musiał ponieść w związku z popełnionym błędem w sztuce lekarskiej przez lekarza dentystę. Odszkodowanie powinno uwzględniać także koszty, które trzeba będzie ponieść w przyszłości, aby naprawić błąd lekarza.
Pacjenci tracą zaufanie do lekarza, który popełnił błąd, więc leczenie naprawcze odbywa się zazwyczaj u innego lekarza, w innej klinice. Za usługę pacjent musi zapłacić z własnych środków, lecz może się starać o ich zwrot w ramach postępowania cywilnego – służy do tego roszczenie o odszkodowanie.
Odszkodowanie obejmuje wszelkie koszty konieczne do szybkiego powrotu do zdrowia i zminimalizowania skutków błędu medycznego.
Przykładowo w przypadku, gdy z powodu działań lekarza dentysty konieczne jest usunięcie zęba oraz wszczepienie implantu pacjent ma prawo do uzyskania zwrotu nie tylko kosztów implantu, ale także wszystkich kosztów z nim związanych.
Zwrot kosztów należy się nawet wtedy, jeśli po popełnieniu błędu medycznego pacjent korzysta tylko z leczenia prywatnego. Jest to istotne, gdyż czekanie na świadczenie w ramach NFZ zazwyczaj jest niemożliwe bez szkody dla pacjenta albo tak jak w przypadku implantologii – świadczenia te nie są dostępne w ramach NFZ.
Warunkiem koniecznym do uzyskania odszkodowania jest wykazanie, że poniesione koszty pozostają w związku z błędem medycznym.
Konieczne jest udowodnienie, że poniesienie tych kosztów nie byłoby potrzebne, gdyby nie fakt błędu medycznego.
Istotne jest także udowodnienie wysokości poniesionych kosztów. Idealnym rozwiązaniem jest uzyskanie imiennych faktur i rachunków, a jeśli jest to niemożliwe, rozwiązaniem może być uzyskanie kosztorysów, ofert, cennika potwierdzającego koszt poszczególnych usług. Należy wtedy udowodnić fakt odbycia wizyt oraz zabiegów, których cenniki przedstawiamy.
Lekarz, który popełni błąd medyczny jest obowiązany:
Tak jak wskazano na początku odszkodowanie oraz zadośćuczynienie wypłacane są najczęściej z obowiązkowej polisy OC, którą każdy lekarz dentysta musi posiadać.
Aby uzyskać opisane odszkodowanie lub zadośćuczynienie od lekarza dentysty konieczne jest zgłoszenie szkody do towarzystwa ubezpieczeń, w którym stomatolog posiada polisę OC. Można szkodę zgłosić do lekarza z wnioskiem o przekazanie zgłoszenia do ubezpieczyciela, ale lepszym rozwiązaniem jest uzyskanie polisy i osobiste zgłoszenie szkody do towarzystwa ubezpieczeń.
Zgłoszenie szkody powinno zawierać:
Po otrzymaniu zgłoszenia szkody lekarz, dentysta albo towarzystwo ubezpieczeń dobrowolnie uznają roszczenia (bardzo rzadko) albo wskazują, że w ich ocenie nie ma podstaw do uznania błędu medycznego.
W tej ostatniej sytuacji pozostaje dochodzenie odszkodowania i zadośćuczynienia przed sądem.
Kolejnym etapem dochodzenia roszczeń jest złożenie pozwu o odszkodowanie i zadośćuczynienie Sąd cywilny przeprowadzi postępowanie dowodowe. Wysłucha poszkodowanego. Powoła biegłego. Wyda wiążący wyrok, na podstawie którego poszkodowany otrzymuje należne mu środki pieniężne.
Sygn. akt III C 105/17
WYROK
,,Zasady doświadczenia życiowego oraz względy logiki wskazują, że typowym i niezbędnym elementem, etapem każdego procesu leczenia jest odpowiednia diagnostyka, która pozwala na przestawienie pacjentowi dostępnych metod leczenia, oraz jego następstw. Wypełnienie przez lekarza obowiązku informacyjnego powoduje, że pacjent ma możliwość dokonania świadomego wyboru leczenia, a tym samym wyrażenia świadomej zgody na zabieg.
Obowiązek informacyjny lekarza
Obowiązek informacyjny jest poszerzony w stosunku właśnie do leczenia protetycznego.
Lekarz ma wówczas obowiązek przedstawienia pacjentowi informacji wymaganych co do zasady (stan miazgi zębowej, wszystkie dostępne metody leczenia, skutki zabiegu, efekt pracy). Powinien również wymienić skutki leczenia te najmniej prawdopodobne, ale mogące wystąpić. Musi to zrobić w sposób zrozumiały dla pacjenta.
Pacjent musi mieć świadomość powagi zabiegu protetycznego. Tylko mając tak szerokie spektrum wiedzy przedstawionej w sposób przystępny dla niego, może z pełną świadomością podjąć decyzję o zastosowaniu tego leczenia. Dostrzec również należy, iż powołany obowiązek informacyjny wpływa na budowanie zaufania pacjenta wobec lekarza prowadzącego.
W świetle wiedzy medycznej z zakresu stomatologii leczenie powinno być poprzedzone badaniem radiologicznym. Wykonuje się je z uwagi na ocenę stanu tkanek okołozębowych zębów filarowych, których korony miały być poddane oszlifowaniu oraz ocenie stanu żywotności ich miazgi.
Przebieg leczenia
Wykonanie pracy protetycznej rozpoczyna się od badania pacjenta, wywiadu i badań dodatkowych, np. RTG. Po wyrażeniu zgody przez pacjenta lekarz przystępuje do poszczególnych etapów pracy.
Przykładowe błędy lekarza
W dokumentacji medycznej powoda etapy procesu leczenia są opisane w sposób niepełny. Lekarz prowadzący nie wskazał jakich mas wyciskowych użył, a także czy była tzw. przymiarka metalu.
Efekt prac protetycznych jest do tego stopnia uszkodzony, że nie mogły one spełniać swoich zadań funkcjonalnych i estetycznych. Most określany jako „drugi” jest przedziurawiony, co absolutnie dyskwalifikuje pracę. Zagadnienie estetyki to element subiektywny. W tym zakresie decyduje pacjent, ponieważ to on użytkuje pracę.
Praca protetyczna została wykonana w sposób prawidłowy na etapie laboratoryjnym. Etap kliniczny, czyli założenie mostu w jamie ustnej powoda okazało się trudne. Nie odpowiadało warunkom zwarciowym i spowodowało dolegliwości. Późniejsze korekty doprowadziły do konieczności jego wymiany.
Przewidziana w art. 445 KC krzywda, za którą sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią kwotę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego, obejmuje zarówno cierpienia fizyczne, jak i cierpienia moralne. Nie tylko trwałe, lecz także przemijające zaburzenia w funkcjonowaniu organizmu polegające na znoszeniu cierpień psychicznych mogą usprawiedliwiać przyznanie zadośćuczynienia pieniężnego na podstawie art. 445 § 1 KC
Kwestię tę reguluje art. 443 kc., w myśl którego okoliczność, że działanie lub zaniechanie, z którego szkoda wynikła, stanowiło niewykonanie lub nienależyte wykonanie istniejącego uprzednio zobowiązania, nie wyłącza roszczenia o naprawienie szkody z tytułu czynu niedozwolonego.
Od lekarza w zakresie prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, wymaga się dołożenia należytej staranności. Obiektywny miernik należytej staranności, o którym traktuje art. 355 kc., jest uzależniony od stosunków danego rodzaju.
Zauważyć przy tym wszystkim należy, że wykonywane przez lekarzy zabiegi medyczne co do zasady niosą ze sobą ryzyko, zależne od typu zabiegu. Mogą pojawić się pewne następstwa leczenia, których lekarz nie był w stanie przewiedzieć, ponieważ organizm ludzki częstokroć reaguje w sposób nieprzewidywalny. Wówczas wpływa to na kwestię odpowiedzialności lekarza, ale tylko wtedy, gdy proces leczenia został przeprowadzony prawidłowo, z zachowaniem wszystkich przewidzianych dla danego typu zabiegów standardów.
Lekarz może starać zwolnić się od odpowiedzialności za błąd medyczny. Może to zrobić, jeśli dołożył należytej staranności przy wykonywaniu procesu leczniczego, a pacjent zareagował na leczenie w sposób obiegający od przewidywanych norm.
Przykład sprawy – roszczenie o charakterze odszkodowawczym, sprawa o odszkodowanie
Odnosząc się do roszczenia M. Z. o charakterze odszkodowawczym, znajduje ono swoją normatywną podstawę w przepisie art. 444 § 1 kc. Na podstawie przywołanego przepisu powód może podnosić względem pozwanego roszczenie o zwrot wszelkich kosztów poniesionych w związku z doznaną szkodą na osobie. Jedynym ograniczeniem roszczenia jest wykazanie, że jest ono konieczne i celowe.
W przypadku jakichkolwiek pytań zapraszamy państwa do kontaktu z Kancelarią radcy prawnego dr. Tymoteusza Zycha. Prawnicy z doświadczeniem w zakresie spraw medycznych udzielą Państwu rzetelnego wsparcia.
[1]Artykuł Redakcji Medonet – ,,Protetyka — ogólnie i w szczegółach” oraz
[2]Adwokat Ewelina Miller – artykuł ,,Odszkodowanie od dentysty”
[3] Kwartalnik WUM ,,Przegląd prawa medycznego”.
[4] Podręcznik naukowy dla studentów, autorstwa Eugeniusza Spiechowicza ,,Protetyka stomatologiczna”.
Skontaktuj się z nami!
Zostaw swój telefon, a oddzwonimy do Ciebie, by udzielić pomocy Tobie lub Twoim bliskim.
Kontakt
Nadmiernie długie leczenie ortodontyczne Nadmiernie długie leczenie ortodontyczne to problem, który dotyka zarówno pacjentów, jak i lekarzy stomatologów specjalizujących się w ortodoncji. Wydłużony czas leczenia może wynikać z wielu przyczyn, takich jak: Niemniej jednak takie […]
Błąd podczas badania klinicznego Błąd medyczny podczas badania klinicznego to niepożądane zdarzenie, które może znacząco wpłynąć na jakość i wyniki badania. W kontekście badań nad nowymi lekami, terapiami czy procedurami medycznymi, precyzyjność i dokładność są kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa […]
Błąd medyczny przy rozpoznaniu jaskry Co to jest jaskra? Jaskra to grupa chorób, których wspólną cechą jest postępujący zanik nerwu wzrokowego (neuropatia jaskrowa). W przebiegu jaskry może nastąpić całkowita i nieodwracalna utrata wzroku. Wszystkie rodzaje jaskry […]