Odszkodowanie za zator płucny

Zator płucny (zator tętnicy płucnej, zatorowość płucna) jest to poważny stan zagrażający zdrowiu oraz życiu. Dlatego też niezwykle ważne jest postawienie szybkiej diagnozy oraz podjęcie odpowiedniego leczenia.

Zgodnie z wynikami badań epidemiologicznych, zator płucny jest uznawany za trzecią – po zawale serca i udarze mózgu kardiologiczną przyczyną mózgu. W Polsce na zakrzepicę żył głębokich cierpi ponad 50 tysięcy z czego aż 20 tysięcy wykazuje objawy zatorowości płucnej.

Zator płucny – przyczyny

Najczęstszymi materiałami zatorowymi są:

• Skrzepnięta krew – zazwyczaj pochodzi ona z żył głębokich kończyn dolnych lub miednicy mniejszej, skąd dostaje się do tętnicy płucnej wraz z prądem krwi, najczęstszą przyczyną powstawania zakrzepów w żyłach głębokich dolnych jest zakrzepica;
• tłuszcz – może powstać po złamaniach kości długich;
• powietrze – dostaje się do krwiobiegu zazwyczaj podczas wprowadzania lub usuwania cewnika naczyniowego z żyły;
• płyn owodniowy –   w sytuacji, gdy dochodzi do przedwczesnego oddzielenia się łożyska u ciężarnej;
• ciało obce – np. materiał do embolizacji;
• masy nowotworowe.

Zator płucny – czynniki ryzyka

Głównymi czynnikami ryzyka są:

• niewydolność oddechowa;
• ostre obłożne choroby leczone zachowawczo;
• urazy – szczególnie wielonarządowe;
• choroby autoimmunologiczne;
• długotrwałe unieruchomienie;
• otyłość i nadwaga;
• wiek powyżej 40. roku życia;
• ciąża oraz okres połogu;
• doustna antykoncepcja hormonalna;
• stan po zabiegach operacyjnych;
• złamania, zwłaszcza w obrębie długich kości i miednicy;
• choroba nowotworowa w zaawansowanym stadium;
• przewlekła, zaawansowana choroba płuc;
• przebyty wcześniej zator w płucach;
• schorzenia układu krążenia (żylna choroba zakrzepowo – zatorowa, zwiększona liczba płytek krwi, zastoinowa niewydolność krążenia, przebyty udar mózgu).

Zator płucny – objawy

Do objawów podmiotowych należą:

• krwioplucie;
• zasłabnięcie;
• omdlenie;
• wrażenie duszności;
• ból w klatce piersiowej;
• suchy kaszel

Do objawów przedmiotowych zaliczamy:

• tachypnoe;
• tachykardię;
• poszerzenie żył szyjnych.

Zator płucny – diagnoza

W przypadku podejrzenia zatoru w płucach należy wykonać:

• angio – TK tętnic płucnych (spiralną tomografię komputerową) dzięki której możliwa jest ocena drożności pnia płucnego, obu tętnic płucnych;
• perfuzyjną scyntygrafię płuc;
• badania krwi – m.in. określenie stężenia osoczowych di-dimerów, troponin sercowych i peptydów natriuretycznych.

Badaniami pomocniczymi są:

• RTG klatki piersiowej;
• badanie echokardiograficzne elektrokardiologiczne serca.

Zator płucny – błędna diagnoza

W przypadku dokonywania diagnozy zatoru płuc niestety często dochodzi do pomyłki.

Lekarz powinien odróżnić zator płuc od takich chorób jak:

• zawał serca;
• rozwarstwiający tętniak aorty;
• odma opłucnowa;
• zapalenie osierdzia;
• zapalenie płuc;
• wirusowe zapalenie opłucnej;
• zaostrzenie POChP (przewlekłej obturacyjnej choroby płuc).

Zator płucny a zagrożenie życia

W pierwszej kolejności należy podkreślić, że nie każda zatorowość płuc kończy się śmiercią pacjenta.

Ryzyko śmierci zwiększa się, gdy zator zatrzyma się na rozgałęzieniu tętnicy płucnej i zablokuje dopływ krwi do obu płuc.

Zator płucny – leczenie

W przypadku zatoru płuc podstawową formą leczenia jest leczenie przeciwzakrzepowe, którego celem jest zapobiegnięcie powstania nowych skrzeplin i ułatwienie rozpuszczenia już istniejących. Wtedy zmniejsza się prawdopodobieństwo oderwania zatoru. Pacjentom chorującym na zatorowość płucną zaleca się również tlenoterapię.

W pierwszej kolejności należy podać choremu heparynę niefrakcjonowaną (hamuje proces krzepnięcia krwi), a w następnej kolejności leki trombolityczne (rozpuszczają skrzep zalegający w naczyniach płucnych i przywracają przepływ krwi. Gdy stan pacjenta ustabilizuje się wdrożone zostaje leczenie przeciwkrzepliwe antagonistami witaminy K (acenokumarol, warfaryna).

W przypadku zaś, gdy leczenie trombolityczne nie przynosi pożądanych efektów, konieczna może być embolektomia płucna (operacyjne usunięcie materiału zatorowego z tętnic płucnych wykonywane z użyciem krążenia pozaustrojowego).

Innym sposobem może być założenie filtru do żyły głównej dolnej, który będzie blokował materiał zatorowy do płuc i serca.

Zator płucny – powikłania

Najczęściej występującymi powikłaniami po zatorze płuc są:

• przewlekła zatorowość płucna;
• zawał płuca;
• nagłe zatrzymanie krążenia i śmierć.

Zator płucny – rokowania

Rokowania w przebiegu zatoru płuc są zróżnicowane. Wszystko zależy od stopnia ciężkości klinicznej oraz czasu wdrożenia leczenia. Należy zauważyć, że ryzyko śmierci może wynieść nawet 30% w przypadku zatorowości wysokiego ryzyka, zaś zatorowość niskiego ryzyka oznacza śmiertelność na poziomie niższym niż 1%.

Czym jest błąd medyczny?

W judykaturze za błąd w sztuce medycznej uznaje się czynność (zaniechanie) lekarza w zakresie diagnozy i terapii, niezgodną z nauką medycyny w zakresie dla lekarza dostępnym (wyrok SN z 1 kwietnia 1955 r., IV CR 39/54, OSNCK 1957/1/7).

Przyjąć należy, że pojęcie określane jako „błąd w sztuce medycznej” lub “błąd medyczny” jest pojęciem szerszym od błędu lekarskiego (lege artis) gdyż odnosi się również do osób niebędących lekarzami, w tym placówek medycznych np.  błędy organizacyjne, techniczne.

Rodzaje błędów medycznych

Wśród błędów medycznych wyróżnia się:

• błąd diagnostyczny (rozpoznania) – błąd medyka polegający na literalnie nieprawidłowej diagnozie jak również na wadliwej ocenie stanu pacjenta mimo prawidłowego wyniku badania diagnostycznego. Przyczyną zaistnienia tego rodzaju błędu jest nieprofesjonalna analiza specjalistycznych wyników badań lub niedokładny wywiad z pacjentem.

• błąd terapeutyczny (błąd w leczeniu) – czynność (lub zaniechanie) lekarza w zakresie leczenia, niezgodne z nauką medycyny w zakresie dla lekarza dostępnym.

• błąd organizacyjny – spowodowany jest podjęciem nieprawidłowej decyzji przez osoby kierujące jednostkami medycznymi (szpital, gabinet prywatny). W zakresie tego pojęcia mieszczą się wszelkie zaniedbania logistyczne, brak dostępu do diagnostyki, właściwego sprzętu.

• błąd techniczny – jest to zaniedbanie, niepoprawne realizowanie decyzji lekarskich już podjętych np. przez personel szpitala. Najczęściej ma miejsce przy skomplikowanych zabiegach wykonywanych przez zespół personelu medycznego.

Zator płuc a odszkodowanie

Odszkodowanie za spowodowanie zatoru płuc w ramach odpowiedzialności kontraktowej opiera się na następujących przesłankach:

• niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania, za które szpital ponosi odpowiedzialność;
• fakt poniesienia szkody;
• związek przyczynowy pomiędzy niewykonaniem bądź nienależytym wykonaniem zobowiązania, a szkodą.

Warunkiem uzyskania odszkodowania za spowodowanie zatoru płuc jest udowodnienie, iż wystąpiły powyższe przesłanki.

Zator płuc a zadośćuczynienie

Jeśli niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania doprowadziło do rozstroju zdrowia, pacjent ma prawo dochodzić zadośćuczynienia za krzywdę. Gdyby nie zachodziły podstawy do zasądzenia zadośćuczynienia pieniężnego na podstawie art. 445 § 1 KC, wówczas pacjent może dochodzić swoich roszczeń na podstawie art. 448 KC, który przewiduje zadośćuczynienie pieniężne w razie naruszenia dobra osobistego. Zdrowie pacjenta stanowi niewątpliwie dobro osobiste w rozumieniu art. 23 KC. Warto pamiętać, iż odpowiedzialność za niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy ponosi strona umowy, czyli co do zasady podmiot leczniczy, a nie lekarz wykonujący zabieg.

Zator płuc a renta

Świadczenie w postaci renty przysługuje pacjentowi poszkodowanemu przez błąd medyczny. Renta ta jest środkiem wyrównania np. kosztów stałej opieki pielęgniarskiej, odpowiedniego wyżywienia, kosztów stałych konsultacji medycznych i lekarstw. Przyznanie renty z tytułu zwiększonych potrzeb nie jest uzależnione od wykazania, że poszkodowany te potrzeby faktycznie zaspokaja i ponosi wydatki z tym związane. Do przyznania renty z tego tytułu wystarcza samo istnienie zwiększonych potrzeb jako następstwa czynu niedozwolonego.

Zator płuc – Orzecznictwo

1. Wyrokiem Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim Wydział I Cywilny z dnia 13 kwietnia 2017 roku pod sygnaturą akt I C 1156/I5 zasądzono:

• Zadośćuczynienie w wysokości 30.000 złotych wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 8 października 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku oraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty;

W dniu 10 sierpnia 2012 roku przeprowadzono u powódki zabieg operacyjny cholecystectomii. Powódka nie otrzymała profilaktyki przeciwzakrzepowej, pomimo istnienia ryzyka powikłań zakrzepowo-zatorowych z racji otyłości oraz żylaków. W konsekwencji czego, powódka niecały tydzień po opuszczeniu szpitala zaczęła czuć się słabo, miała kłopoty z oddychaniem, brakowało jej siły. Podczas zdjęcia szwów zapewniono ją, że te dolegliwości są normalnym następstwem przeprowadzonego zabiegu. W dniu 27 sierpnia 2012 roku powódka z powodu pogarszającego się stanu zdrowia zgłosiła się ponownie do pozwanego szpitala, gdzie po przeprowadzaniu jej szeregu badań rozpoznano u niej zator płucny, stanowiący zagrożenie dla jej życia.

Przeprowadzone badania wykazały również, że nie jest genetycznie obciążona zakrzepicą, a w żyłach głębokich nie stwierdzono zmian i śladu po zakrzepie. Powódka pozostaje pod stałą opieką lekarską, musi wykonywać regularnie badania gęstości i krzepliwości krwi, dożywotnie stosować leki rozrzedzające krew oraz na podwyższone ciśnienie.. W rezultacie powódka odczuwa ciągły stres, rozżalenie, nerwowość oraz lęk co do dalszego funkcjonowania.

W ustalonym stanie faktycznym nie budzi kontrowersji, że powódka w okresie pobytu na Oddziale Chirurgicznym pozwanego Szpitala wymagała stosowania profilaktyki przeciwzakrzepowej, ze względu na czynniki ryzyka w postaci wieku wynoszącego ponad 40 lat, otyłości oraz żylaków. Strona pozwana powołując się na zapisy dokumentacji leczenia powódki twierdziła, że taka profilaktyka była stosowana. Powódka przeczyła tej okoliczności, kwestionując tym samym wiarygodność dokumentacji medycznej sporządzonej przez stronę pozwaną.

Z poczynionych ustaleń wynika, że przeprowadzony u powódki zabieg operacyjny stanowił poważny czynnik ryzyka powstania zakrzepicy żylnej, ze względu na unieruchomienie pacjenta oraz utrzymywanie się tzw. katabolizmu pooperacyjnego. Jednocześnie stosowanie profilaktyki przeciwzakrzepowej obniża dwukrotnie, ryzyko zakrzepicy żylnej i zatorowości płucnej. Tym samym podanie powódce leku przeciwzakrzepowego z dużym stopniem prawdopodobieństwa zapobiegłoby powstaniu zakrzepicy żylnej oraz zatoru płucnego. W związku z tym istnieje znaczne prawdopodobieństwo związku przyczynowo –skutkowego pomiędzy zaniechaniem przez pracowników strony pozwanej właściwych działań leczniczych, a rozwojem schorzenia u powódki. Przemawia za tym również fakt, że przeprowadzone badania stężenia białka C i białka S w krwi powódki nie potwierdziły genetycznego obciążenia zakrzepicą, natomiast badanie żył kończyn dolnych powódki nie wykazało cech zakrzepicy w układzie żył głębokich. Nadto objawy zatorowości płucnej wystąpiły u powódki w krótkim czasie po przeprowadzeniu zabiegu operacyjnego w pozwanym Szpitalu.

Określając wysokość zadośćuczynienia za krzywdę doznaną przez powódkę Sąd uwzględnił charakter rozstroju jej zdrowia oraz jego skutki. W następstwie bezprawnego i zawinionego zaniechania pracowników pozwanego Szpitala u powódki rozwinęła się zakrzepica żylna, która wywołała masywny zator płucny, stanowiący zagrożenie dla życia i zdrowia powódki. Objawami schorzenia było postępujące osłabienie organizmu, a ponadto dolegliwości bólowe klatki piersiowej. Leczenie schorzenia wymagało hospitalizacji trwającej dziesięć dni. W jej trakcie powódka przez trzy dni przebywała na sali ratunkowej i odczuwała niepokój wywołany poważnym stanem swojego zdrowia. Mimo skutecznego upłynnienia masy zatorowej i przywrócenia drożności naczynia łożyska płucnego, powódka pozostaje pod stałą opieką lekarską, wymaga dożywotniego leczenia, obejmującego comiesięczne badania krzepliwości krwi, stosowanie antykoagulacji doustnej, oraz leków na obniżenie ciśnienia tętniczego i płucnego.

Przewlekłe stosowanie antykoagulacji doustnej wywołuje u powódki objawy skazy krwotocznej przy zwiększeniu dawki antykoagulantu, obfite krwawienia miesięczne, ogranicza długie podróże samolotowe oraz utrudnia leczenie stomatologiczne. Ponadto powódka cierpi na nawracającą anemię. Ma obniżoną tolerancję wysiłku fizycznego. Nie może pracować na nocnych zmianach oraz uprawiać turystyki górskiej. Powódka stała się osobą niepełnosprawną w stopniu lekkim. Powódka będąc osobą zdrową i stosunkowo młodą, przedwcześnie musiała skonfrontować się ze świadomością nieodwracalnej zmiany stanu zdrowia, koniecznością prowadzenia oszczędnego trybu życia oraz stałego leczenia. Ponadto powódka odczuwa lęk przed nawrotem choroby i związanym z tym zagrożeniem jej życia.

Jeśli ponieśli Państwo szkodę wywołaną spowodowaniem zatoru płuc przez personel medyczny zapraszamy Państwa do kontaktu z Kancelarią radcy prawnego dr. Tymoteusza Zycha.

Profesjonalni prawnicy skrupulatnie przeanalizują Państwa dokumentację oraz zaproponują rozwiązania, które pozwolą na skuteczne dochodzenie roszczeń.