Opóźnienie w udzieleniu pomocy przy zadławieniu

Zadławienie to stan zagrożenia życia, w którym liczy się każda sekunda. Nawet krótkie opóźnienie w udzieleniu pomocy może prowadzić do niedotlenienia mózgu, utraty przytomności, a w skrajnych przypadkach – do śmierci. Z prawnego punktu widzenia brak natychmiastowej reakcji może zostać uznany za zaniechanie udzielenia pomocy, co może wiązać się z odpowiedzialnością karną, cywilną lub zawodową – szczególnie jeśli sytuacja dotyczy personelu medycznego lub placówki ochrony zdrowia.

Objawy zadławienia

Niedrożność dróg oddechowych wskutek zadławienia:

• Częściowa (łagodna) – światło dróg oddechowych nie jest zamknięte przez ciało obce i przepływ powietrza do dróg oddechowych oraz z dróg oddechowych jest możliwy – poszkodowany jest w stanie oddychać. Charakterystyczny dla niedrożności łagodnej jest naturalny odruch obronny organizmu, czyli kaszel. 
• Całkowita (ciężka) – ciało obce zamyka światło dróg oddechowych. W takim przypadku zagrożenie życia poszkodowanego jest dużo większe — nie jest on w stanie mówić, kaszleć ani oddychać. Początkowo słyszalne świsty oddechowe z upływem czasu cichną i człowiek traci przytomność.

Jeśli do zadławienia dochodzi w miejscu publicznym, restauracji, szkole, szpitalu czy gabinecie medycznym, każda osoba obecna, w tym personel, ma obowiązek udzielić pomocy – w tym zastosować manewr Heimlicha, wezwać pogotowie lub rozpocząć resuscytację.

Jeśli w wyniku zaniechania doszło do szkody (np. trwałe niedotlenienie mózgu), poszkodowany lub jego rodzina mogą dochodzić:

• Zadośćuczynienia (za ból i cierpienie),
• Odszkodowania (za utratę zdrowia, dochodów, opiekę),
• Renty (jeśli skutki są trwałe).

Co powinna zrobić osoba udzielająca pierwszej pomocy przy zadławieniu?

Jeśli osoba kaszle i oddycha:

• Zachęcać do kaszlu, nie klepać po plecach, nie wkładać niczego do ust.

Jeśli osoba nie może mówić ani oddychać:

• Natychmiast wykonać 5 uderzeń między łopatki, a potem 5 uciśnięć nadbrzusza (manewr Heimlicha),
• Jeśli osoba traci przytomność – rozpocząć resuscytację (RKO) i wezwać pomoc (tel. 112).

Postępowanie przy całkowitej niedrożności dróg oddechowych

W przypadku tego postępowania przy zadławieniu należy podkreślić, że opisane zasady postępowania dotyczą osób dorosłych oraz nieco młodszych, tj. od wieku pokwitania (13-14 lat).

Jeżeli objawy wskazują na całkowitą niedrożność dróg oddechowych, w pierwszej kolejności należy:

1. Stanąć za plecami osoby poszkodowanej,
2. Przytrzymać ją jedną ręką w pasie, a drugą pochylić ją do przodu – głowa powinna znajdować się niżej niż tułów,
3. Nadal przytrzymując poszkodowanego w pasie uderzyć 5 razy otwartą dłonią w przestrzeń między łopatkami; uderzenie należy przy tym kierować „do góry”.

W sytuacji, w której uderzenia nie odniosły skutku, stojąc za poszkodowanym, należy:

1. Objąć go obiema rękami, układając je w połowie odległości między końcem mostka a pępkiem,
2. Jedną dłoń zwinąć pięść, a następnie objąć ją drugą – tak, by była przez nią podtrzymywana,
3. Ponownie pochylić poszkodowanego do przodu,
4. Krótkim, zdecydowanym ruchem 5 razy przyciągnąć złożone, umieszczone na brzuchu poszkodowanej osoby ręce jednocześnie do siebie oraz do góry.

Wyrok Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 6 czerwca 2023 r. (Sygn. Akt I C 413/21)

Powódka trafiła do Szpitala w 10. tygodniu ciąży, gdzie personel dopuścił się szeregu zawinionych zaniechań i zachowań w procesie leczenia i opieki nad Powódką. Lekarz dyżurny zbadał Powódkę, wykonał USG dopochwowe, zlecił wykonanie badań takich jak: morfologia, badanie moczu. Stwierdził prawidłowy rozwój jaja płodowego, brzuch miękki, bez objawów otrzewnowych, tkliwy w nadbrzuszu. W przeprowadzonym badaniu transwaginalnym USG wykluczył poronienie. Powódka została umieszczona na oddziale położniczo-ginekologicznym w celu dalszej obserwacji, a następny kontakt z lekarzem nastąpił podczas obchodu około godziny 16:00.

Pacjentka została pozostawiona na noc z permanentnymi bólami wskutek nienależytego zbadania. Dalsze zaniedbania spowodowały martwicę jelita, co w efekcie doprowadziło do resekcji jelita cienkiego i przejścia przez Powódkę na system żywienia pozajelitowego, przez co stała się osobą trwale niepełnosprawną, niezdolną do samodzielnej egzystencji oraz potrzebującą pomocy w większości istotnych czynności życia codziennego. Pozajelitowe żywienie sprawiło, że ciąża Powódki została uznana za ciążę podwyższonego ryzyka. Wskutek tego doszło do wewnątrzmacicznego obumarcia płodu. 

Sąd zasądził na rzecz powódki kwotę 2.000.000 zł tytułem zadośćuczynienia, a także kwotę 3.620,22 zł tytułem odszkodowania, rentę płatną miesięcznie w kwocie 1.631,98 zł oraz kwotę 48.959,40 zł tytułem skapitalizowanej renty zwiększonych potrzeb i utraconych zarobków.

Podsumowanie

Wczesna pomoc poszkodowanemu z objawami zadławienia pozwala ograniczyć skutki niedotlenienia powodującego utratę przytomności, a w dalszej konsekwencji zgon.Wczesna pomoc poszkodowanemu z objawami zadławienia pozwala ograniczyć skutki niedotlenienia powodującego utratę przytomności, a w dalszej konsekwencji zgon.

Kancelaria Radcy Prawnego dr Tymoteusz Zych w ramach świadczonych usług pomoże w dochodzeniu Państwa praw na każdym etapie postępowania.

Zapraszamy do kontaktu pod numerem telefonu +48 726 003 505.

alicja.kusak@tzlaw.pl