Dr Tymoteusz Zych

Brak skanów optycznych w toku leczenia nakładkowego

Leczenie nakładkowe, znane także jako ortodoncja alignerowa (np. Invisalign), zyskuje coraz większą popularność dzięki swojej dyskrecji i wygodzie. Jednym z kluczowych elementów skutecznej terapii ortodontycznej jest regularne wykonywanie skanów optycznych. Brak skanów optycznych w trakcie leczenia aparatem nakładowym może znacząco wpłynąć na jego efektywność i rezultat.

Obowiązek prowadzenia leczenia zgodnie z aktualną wiedzą medyczną

Zgodnie z ustawą o zawodzie lekarza i lekarza dentysty (Dz.U. 1997 Nr 28 poz. 152, z późn. zm.), każdy lekarz ma obowiązek leczenia pacjenta zgodnie z aktualną wiedzą medyczną oraz zasadami etyki zawodowej.

Brak regularnych skanów optycznych, które stanowią dziś standard w leczeniu alignerowym, może zostać uznany za naruszenie tych obowiązków, szczególnie jeśli doprowadzi do niepowodzenia leczenia lub powikłań.

Zgoda pacjenta a odpowiedzialność lekarza

Pacjent powinien być rzetelnie poinformowany o planie leczenia, w tym o konieczności wykonywania skanów kontrolnych. Jeśli gabinet nie poinformuje pacjenta o ryzyku związanym z ich pominięciem, może to skutkować brakiem świadomej zgody na leczenie – co jest podstawą odpowiedzialności cywilnej.

Odpowiedzialność cywilna i dyscyplinarna

Brak należytego nadzoru nad leczeniem może prowadzić do:

  • Pogorszenia efektów estetycznych i funkcjonalnych leczenia,
  • Konieczności ponownego planowania terapii (tzw. „refinement”), często na koszt lekarza,
  • Roszczeń pacjenta o odszkodowanie (art. 415 i n. k.c.) lub zwrot kosztów leczenia,
  • Postępowań przed Rzecznikiem Odpowiedzialności Zawodowej i okręgową izbą lekarską.

Czym są skany optyczne i dlaczego są ważne?

Skan optyczny to trójwymiarowy obraz zębów, wykonywany za pomocą specjalistycznego skanera wewnątrzustnego. Umożliwia on lekarzowi precyzyjne monitorowanie postępów leczenia i ewentualne korekty planu.

Brak aktualnych skanów:

  • Alignery mogą nie pasować prawidłowo,
  • Zęby mogą się przemieszczać w niepożądany sposób,
  • Zwiększa się ryzyko wydłużenia czasu leczenia,
  • Efekt może być niezadowalający.

Jak często powinny być wykonywane skany optyczne w leczeniu nakładkowym?

W zależności od systemu alignerów i tempa leczenia, skany powinny być wykonywane co 6-10 tygodni. Pozwala to lekarzowi ocenić, czy leczenie przebiega zgodnie z planem oraz na bieżąco modyfikować terapię, jeśli zajdzie taka potrzeba. 

Możliwe konsekwencje braku skanów optycznych w toku leczenia nakładkowego

Nieregularne lub całkowite pominięcie skanów w trakcie leczenia nakładkami może prowadzić do:

  • Pogorszenia wyników leczenia,
  • Konieczności wykonania dodatkowego planu korekcyjnego,
  • Zwiększenia kosztów całkowitych,
  • Utraty zaufania do lekarza prowadzącego.

Aby ograniczyć ryzyko odpowiedzialności prawnej w leczeniu alignerowym, lekarz powinien:

  • Rzetelnie informować pacjenta o konieczności wykonywania skanów i dokumentować to w karcie informacyjnej,
  • Przeprowadzać i archiwizować regularne skany zgodnie z protokołem leczenia,
  • Konsultować zmiany w planie leczenia z pacjentem i uzyskiwać świadomą zgodę na ich wdrożenie,
  • Prowadzić pełną dokumentację medyczną (zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 6 kwietnia 2020 r. w sprawie rodzajów, zakresu i wzorów dokumentacji medycznej).

Wyrok Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 29 kwietnia 2022 r., sygnatura akt I C 384/20

Wyrok Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 29 kwietnia 2022 r., sygnatura akt I C 384/20, dotyczy sprawy powódki przeciwko ubezpieczycielowi oraz ortodoncie o zadośćuczynienie i odszkodowanie za nieprawidłowe leczenie ortodontyczne. Sąd zasądził od pozwanych na rzecz powódki kwotę 30.010 zł wraz z ustawowymi odsetkami. Wskazał przy tym na odpowiedzialność solidarną pozwanych.

W uzasadnieniu wyroku sąd wskazał na brak odpowiedniej diagnostyki ortodontycznej jako kluczowy element prowadzący do nieprawidłowego leczenia. Sąd stwierdził, że przed rozpoczęciem leczenia ortodontycznego konieczne jest przeprowadzenie szczegółowej diagnostyki. Należy do niej zaliczyć wykonanie zdjęć RTG pantomograficznego i cefalometrycznego oraz modeli diagnostycznych. Brak tych badań uniemożliwił prawidłową ocenę stanu zębów powódki i zaplanowanie właściwego leczenia​​.

Pozwany K.W. nie zlecił wykonania tych badań. Skutkowało to niewłaściwym leczeniem, które doprowadziło do powstania zgryzu otwartego oraz resorpcji wierzchołków korzeni zębów. Sąd podkreślił, że brak cefalometrii uniemożliwił przewidzenie stopnia wychylenia siekaczy w trakcie leczenia. Było to kluczowe dla zaplanowania odpowiedniego postępowania ortodontycznego​​.

Dodatkowo sąd wskazał, że dokumentacja medyczna prowadzona przez pozwanego była niekompletna. Ponadto nie zawierała szczegółowych informacji, co dodatkowo obciążało pozwanego. Sąd uznał, że w wyniku tych zaniedbań powódka doznała znacznych dolegliwości fizycznych i psychicznych, co uzasadniało przyznanie jej zadośćuczynienia​​.

Na tej podstawie sąd uznał, że pozwani ponoszą odpowiedzialność za szkody wyrządzone powódce na skutek nieprawidłowego leczenia ortodontycznego wynikającego z braku wystarczającej diagnostyki​​.

Podsumowanie

Brak odpowiedniego monitorowania postępów leczenia ortodontycznego, w tym pomijanie skanów optycznych, może mieć także konsekwencje prawne, zarówno dla pacjenta, jak i lekarza prowadzącego terapię.

Kancelaria Radcy Prawnego dr Tymoteusz Zych w ramach świadczonych usług pomoże w dochodzeniu Państwa praw na każdym etapie postępowania.

Zapraszamy do kontaktu pod numerem telefonu +48 726 003 505.