Błędny opis rezonansu magnetycznego

Rezonans magnetyczny (MRI) jest jednym z najbardziej zaawansowanych i precyzyjnych narzędzi diagnostycznych współczesnej medycyny. W związku z jego rosnącą popularnością w diagnostyce obrazowej, zrozumienie zasad jego działania oraz ograniczeń jest kluczowe. Dotyczy to zarówno pacjentów, jak i personelu medycznego. Niestety, błędny opis rezonansu magnetycznego, który może pojawić się w:

• dokumentacji medycznej,
• materiałach informacyjnych,
• komunikacji z pacjentem,

niesie ze sobą poważne konsekwencje prawne, diagnostyczne i etyczne.

Jak działa badanie obrazowe rezonansem magnetycznym?

Rezonans magnetyczny opiera się na zjawisku magnetycznego rezonansu jądrowego. W nim jądra atomów wodoru w ciele pacjenta, pod wpływem silnego pola magnetycznego i impulsów fal radiowych, emitują sygnały. Sygnały te są następnie przetwarzane przez komputer. To pozwala na uzyskanie obrazów anatomicznych o wysokiej rozdzielczości. Niestety, w niektórych materiałach edukacyjnych czy informacyjnych dla pacjentów zdarzają się uproszczenia lub błędne opisy tego procesu. Jednym z częstych błędnych opisów rezonansu magnetycznego jest twierdzenie, że rezonans magnetyczny wykorzystuje promieniowanie jonizujące, co jest nieprawdą. MRI działa na zupełnie innej zasadzie niż tomografia komputerowa (CT), która faktycznie opiera się na promieniowaniu rentgenowskim. Tego rodzaju błędny opis może:

• wzbudzać nieuzasadniony niepokój u pacjentów,
• prowadzić do ich rezygnacji z badania,

i tym samym opóźniać diagnozę.

Pomijanie informacji o ograniczeniach technologii jako błędny opis rezonansu magnetycznego

Kolejnym częstym błędnym opisem rezonansu magnetycznego jest pomijanie informacji o ograniczeniach technologii. Przykładowo, nie każdy pacjent może zostać poddany rezonansowi magnetycznemu. Badanie to jest przeciwwskazane:

• u osób z niektórymi implantami metalowymi, takimi jak starsze modele rozruszników serca,
• lub u pacjentów z ciałami obcymi wrażliwymi na działanie pola magnetycznego.

Konsekwencje nieuwzględnienia przeciwwskazań w kontekście błędnego opisu rezonansu magnetycznego

W sytuacji, gdy opis rezonansu nie uwzględnia tych przeciwwskazań, może dojść do poważnych powikłań zdrowotnych. Odpowiedzialność za to może ponosić placówka medyczna. Zgodnie z art. 415 kodeksu cywilnego, kto wyrządził szkodę z własnej winy, zobowiązany jest do jej naprawienia. Jeśli zatem niewłaściwe informacje doprowadzą do szkody, poszkodowany pacjent ma prawo dochodzić odszkodowania.

Niepełna informacja na temat przygotowania do badania w kontekście błędnego opisu rezonansu magnetycznego

Istotnym aspektem w kontekście błędnych opisów rezonansu magnetycznego jest również niepełna informacja na temat przygotowania do badania. W niektórych przypadkach pacjent powinien być poinformowany o konieczności pozostania na czczo przez kilka godzin przed badaniem. Należy do nich rezonans z kontrastem. Brak takiej informacji w dokumentacji może prowadzić do nieprzygotowania pacjenta. To w konsekwencji skutkuje odwołaniem badania celem uniknięcia błędnego opisu rezonansu magnetycznego lub ryzykiem wystąpienia działań niepożądanych po podaniu kontrastu.

Uregulowania prawne w kontekście błędnego opisu rezonansu magnetycznego

Prawo reguluje również obowiązek rzetelnego informowania pacjentów o procedurach medycznych. Zgodnie z art. 9 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, każdy pacjent ma prawo do uzyskania pełnej i zrozumiałej informacji o:

• swoim stanie zdrowia,
• proponowanych metodach diagnostycznych i terapeutycznych oraz ich konsekwencjach.

W związku z tym nieprecyzyjny lub błędny opis rezonansu magnetycznego może być traktowany jako naruszenie tego prawa.

Orzecznictwo w kontekście błędnego opisu rezonansu magnetycznego

Wyrok Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 17 listopada 2020 r., I C 743/19

Sąd Okręgowy w Olsztynie w sprawie I C 743/19 uznał, że powódka, M.P., doznała szkody w wyniku błędów w leczeniu urazu kolana, którego doznała w 2014 roku. Błędy te obejmowały niewłaściwą diagnozę oraz brak działań naprawczych podczas zabiegu artroskopii w 2015 roku. W badaniu MRI wykonanym w 2014 roku stwierdzono uszkodzenie łąkotki przyśrodkowej, co potwierdzono klinicznie i radiologicznie. Mimo to, podczas zabiegu personel medyczny zaniechał działań dotyczących tego uszkodzenia, co sąd uznał za błąd w sztuce lekarskiej. Eksperci wskazali, że właściwe leczenie mogło poprawić stan zdrowia powódki, zmniejszyć dolegliwości bólowe oraz przywrócić funkcjonalność kolana. Sąd stwierdził, że zaniedbania w interpretacji badania MRI oraz nieprawidłowe leczenie przyczyniły się do nasilenia bólu, blokowania i niestabilności kolana, a także do rozwoju zmian zwyrodnieniowych.

W wyniku tych błędów powódka nie odzyskała pełnej sprawności fizycznej. To wpłynęło na jej życie osobiste i zawodowe, prowadząc do obniżenia stopy życiowej i rozwinięcia epizodu depresji umiarkowanego. Powódka, która przed wypadkiem była aktywna zawodowo i fizycznie, straciła możliwość pracy na dotychczasowym stanowisku. Ponadto zmuszona była korzystać z pomocy finansowej córki. Sąd zasądził na rzecz powódki zadośćuczynienie w kwocie 50 000 zł, odszkodowanie w wysokości 6 228,24 zł za koszty leczenia i rehabilitacji, a także skapitalizowaną rentę w kwocie 36 067,96 zł oraz rentę bieżącą w wysokości 1 168,50 zł miesięcznie. Podkreślono jednak, że część szkód była wynikiem wcześniejszego urazu. Również opóźnienia w podjęciu dalszego leczenia naprawczego obciążały także powódkę.

Orzeczenie oparto na przepisach dotyczących odpowiedzialności cywilnej (art. 430 i art. 822 k.c.) oraz przepisach dotyczących odszkodowania i zadośćuczynienia za szkodę na osobie (art. 444 i 445 k.c.), przy czym odpowiedzialność ubezpieczyciela placówki leczniczej została jednoznacznie potwierdzona.

Podsumowanie

Podsumowując, błędny opis rezonansu magnetycznego może prowadzić do dezinformacji, a w konsekwencji do poważnych problemów zdrowotnych, prawnych i etycznych. Kluczowe jest zatem, aby wszystkie materiały dotyczące tego badania były tworzone z najwyższą starannością. Powinny także opierać się na aktualnej wiedzy medycznej i przepisach prawa. Dbałość o rzetelność przekazywanych informacji to nie tylko wymóg prawny, ale także wyraz szacunku wobec pacjenta.