Niepowodzenie leczenia kanałowego
Leczenie kanałowe (endodontyczne) to jedna z powszechnych procedur stomatologicznych stosowana, gdy miazga zęba ulega zapaleniu lub martwicy. Mimo postępu technologicznego i stosowania coraz lepszych metod nie zawsze udaje się całkowicie wyeliminować przyczynę problemu — może dojść do niepowodzenia leczenia kanałowego.
Niepowodzenie to może być wynikiem np. Złożonej anatomii kanałów, trudności dostępu, pozostawienia bakterii, niedokładnego opracowania kanałów, złamania narzędzia, nieszczelności wypełnienia, rekanalizacji lub powstania nowych zmian okołowierzchołkowych.
Niepowodzenie samo w sobie nie zawsze oznacza błąd medyczny — wiele zależy od tego, czy lekarz zastosował standardy, czy pacjent został odpowiednio poinformowany oraz, czy można było przewidzieć ryzyko.
Proces leczenia kanałowego zęba
Wśród wskazań do leczenia kanałowego: martwica miazgi, nieodwracalne zapalenie, powikłania po urazie, zakażenia okołowierzchołkowe.
Prawidłowa procedura zabiegu leczenia kanałowego zwykle obejmuje:
- Diagnostykę, w tym badanie RTG (pierwotne i kontrolne)
- Opracowanie ubytku, zastosowanie koferdamu (lub innego zabezpieczenia), dokładne opracowanie i płukanie kanałów, osuszenie, wypełnienie kanałów i kontrola prawidłowości wypełnienia.
Możliwe przyczyny niepowodzenia leczenia kanałowego:
- Skomplikowana anatomia kanałów,
- Dodatkowe kanały niewykryte,
- Niedostateczne oczyszczenie,
- Złamanie narzędzia w kanale,
- Perforacja,
- Nieszczelność,
- Infekcje wtórne,
- Błędy diagnostyczne — np. Nieuwzględnienie RTG lub zdjęcia kontrolnego.
Wśród powikłań należy wymienić ból, obrzęk, stan zapalny, konieczność powtórnego leczenia kanałowego, ekstrakcja zęba, uszkodzenie struktur anatomicznych, koszty dodatkowego leczenia, dyskomfort, utrata funkcji.
Obowiązkowe standardy i obowiązek informacyjny przy leczeniu kanałowym
Lekarz, przeprowadzając leczenie kanałowe, ma obowiązek postępować zgodnie z aktualną wiedzą medyczną, stosować zalecane procedury, wykonywać diagnostykę (np. RTG) i dokumentować leczenie.
Pacjent musi być poinformowany o celach leczenia, możliwych metodach, spodziewanych efektach, ryzyku, powikłaniach, kosztach oraz alternatywach. Zgoda pacjenta jest istotna.
Kiedy mamy do czynienia z błędem medycznym przy leczeniu kanałowym?
> Gdy nie zastosowano wymaganego standardu (np. Brak RTG lub niewłaściwe opracowanie kanałów),
> Gdy działania lekarza były niedbałe lub nienależyte,
> Gdy lekarz nie poinformował o ryzyku, powikłaniach, co mogłoby wpłynąć na decyzję pacjenta.
Dochodzenie odszkodowania wskutek niepowodzenia leczenia kanałowego
Niepowodzenie leczenia kanałowego zęba powoduje możliwość dochodzenie odszkodowania. Uzasadnione wówczas jest dochodzenie zwrotu kosztów niewłaściwego leczenia kanałowego, pokrycia kosztów leczenia naprawczego, wykonania kompletnej diagnostyki, kosztów farmakoterapii, a także utraconych korzyści.
Pacjent ma prawo dochodzić również zadośćuczynienia — rekompensaty za cierpienie fizyczne i psychiczne, ból, dyskomfort, utratę spokoju ducha.
Jeśli w wyniku błędu lub niepowodzenia leczenia kanałowego doszło do trwałego uszczerbku na zdrowiu, ograniczenia funkcji czy pogorszenia zdolności do pracy, pacjent może ubiegać się o rentę.
Odpowiedzialność lekarza dentysty za niepowodzenie leczenia kanałowego
Lekarz dentysta odpowiada za prawidłowe wykonanie zabiegu i za poinformowanie pacjenta o możliwych skutkach, ryzykach i alternatywach przy leczeniu kanałowym. Podstawę prawną odpowiedzialności stanowią:
- Art. 4 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty — obowiązek działania zgodnie z aktualną wiedzą medyczną i zasadami etyki,
- Art. 415 i 430 Kodeksu cywilnego — odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną przez działanie lub zaniechanie oraz odpowiedzialność pracodawcy za lekarza,
- Art. 444-448 Kodeksu cywilnego — zasady odszkodowania i zadośćuczynienia za krzywdę.
Jeśli lekarz działał niezgodnie ze standardem medycznym, zaniedbał diagnostykę, nie wykonał zdjęć RTG lub nie poinformował o ryzyku, może ponosić odpowiedzialność cywilną i zawodową za niepowodzenie leczenia kanałowego.
Wyrok Sądu Rejonowego dla Łodzi-Widzewa w Łodzi z dnia 13 czerwca 2023 r. (VIII C 1261/20)
Powódka poddała się zabiegowi stomatologicznemu — wykonanie uzupełnienia protetycznego. We wskazanym okresie powódka została poddana m.in. zabiegom: oszlifowaniu w znieczuleniu żywych zębów, pobranie wycisków pod most, wykonaniu koron tymczasowych, odbudowanie i oszlifowanie filaru zębów pod koronę, oszlifowanie żywych zębów pod most, pobranie wycisków pod koronę z dowieszonym zębem, dobór odpowiedniego koloru uzębienia protetycznego.
W niedługim czasie po wykonanych zabiegach okazało się, że przeprowadzone leczenie było nieprawidłowe. Powódka zaczęła odczuwać przejmujący ból oraz ogromny dyskomfort. Konieczna okazała się interwencja innego lekarza oraz liczne poprawki tj. Zdjęcie wykonanych przez pozwanego mostów, poddanie leczeniu kanałowemu, założenie nowych mostów po lewej stronie dolnej szczęki, a po stronie prawej dwóch koron oraz konieczności zastosowania implantów.
W związku z leczeniem powódki Okręgowy Sąd Lekarski uznał pozwanego za winnego popełnienia przewinienia zawodowego i skazał go na karę nagany.
Sąd zasądził na rzecz powódki kwotę 45 753,19 zł. Ustalił także, że pozwani ponoszą odpowiedzialność za skutki procesu leczenia powódki, które mogą się ujawnić w przyszłości.
Podsumowanie — niepowodzenie leczenia kanałowego
Pacjent, który poniósł szkodę w wyniku nieprawidłowego leczenia kanałowego— np. utraty zęba, bólu, powikłań czy konieczności kosztownego leczenia naprawczego — ma prawo dochodzić odszkodowania i zadośćuczynienia.
W procesie dochodzenia roszczeń wskutek niepowodzenia leczenia kanałowego kluczowe znaczenie ma dokumentacja medyczna, opinia biegłego oraz analiza prawna. Kancelaria specjalizująca się w prawie medycznym może pomóc w ocenie, czy doszło do błędu stomatologicznego, przygotować niezbędne dowody i reprezentować pacjenta w postępowaniu przedsądowym lub sądowym.