Przeniesienie pacjenta ze szpitala do hospicjum to bardzo poważna decyzja, która zmienia charakter opieki z leczenia przyczynowego na leczenie objawowe i zapewnianie komfortu chorego.
Hospicjum nie jest „tańszą wersją” szpitala. Jest miejscem, w którym pacjent otrzymuje wsparcie w sytuacji, gdy nie ma możliwości dalszego leczenia.
Niestety zdarzają się sytuacje, gdy pacjent jest przeniesiony do hospicjum przedwcześnie, bez odpowiednich podstaw medycznych. Zaś powodem jest to, że w szpitalu brakuje miejsc lub personel chce rozwiązać problem organizacyjny.
Takie działanie może być uznane za naruszenie praw pacjenta, a w konsekwencji prowadzić do odpowiedzialności cywilnej szpitala.
Kiedy przeniesienie pacjenta do hospicjum jest uzasadnione?
Hospicjum to miejsce dla osób cierpiących na nieuleczalne, postępujące choroby, gdy leczenie przyczynowe nie przynosi już rezultatów.
Warunki kierowania pacjenta do hospicjum określają przepisy prawa.
Do hospicjum pacjenta kieruje lekarz wystawiając odpowiednie skierowanie.
Konieczne jest również uzasadnienie medyczne – potwierdzenie, że dalsze leczenie w warunkach szpitalnych nie jest już potrzebne, a celem opieki powinna być poprawa jakości życia i łagodzenie dolegliwości.
Kiedy przeniesienie pacjenta do hospicjum jest nieuzasadnione?
Do nieuzasadnionego przeniesienia pacjenta do hospicjum dochodzi wtedy, gdy:
- pacjent nadal wymaga leczenia szpitalnego lub dalszej diagnostyki,
- przeniesienie następuje z powodu braku łóżek lub innych problemów organizacyjnych,
- pacjent i jego rodzina nie zostali rzetelnie poinformowani o stanie zdrowia, możliwych metodach leczenia i konsekwencjach wypisu,
- pacjent został zmuszony do podpisania „wypisu na własne żądanie” bez realnej możliwości podjęcia świadomej decyzji.
Takie działanie można traktować jako błąd medyczny lub błąd organizacyjny, za który odpowiedzialność ponosi szpital.

Prawa pacjenta przy wypisie ze szpitala
Każdy pacjent w Polsce ma prawo do:
- świadczeń zdrowotnych zgodnych z aktualną wiedzą medyczną (art. 6 ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, dalej jako: UPP),
- świadczeń udzielanych z należytą starannością (art. 8 UPP),
- pełnej informacji o stanie zdrowia i metodach leczenia (art. 9 UPP),
- wyrażenia świadomej zgody na proponowane postępowanie (art. 16 UPP).
Przepisy ustawy o działalności leczniczej przewidują, że wypis pacjenta może nastąpić tylko wtedy, gdy stan zdrowia nie wymaga dalszego leczenia w szpitalu.
Brak łóżek czy presja organizacyjna nie są wystarczającą podstawą.
Jakie roszczenia przysługują pacjentowi i rodzinie?
Jeżeli doszło do nieuzasadnionego przeniesienia do hospicjum, pacjent (lub jego bliscy) mogą dochodzić swoich praw. Najczęściej są to:
- zadośćuczynienie za naruszenie praw pacjenta – np. brak rzetelnej informacji, wymuszenie zgody, naruszenie prawa do leczenia,
- odszkodowanie za koszty związane z prywatnym leczeniem, transportem czy koniecznością zapewnienia dodatkowej opieki,
- renta w przypadku trwałych skutków zdrowotnych.
Odpowiedzialność spoczywa na podmiocie leczniczym (szpitalu), a w określonych sytuacjach także na lekarzu prowadzącym.

Co zrobić, gdy szpital chce przenieść pacjenta do hospicjum?
- Poproś o pisemne uzasadnienie decyzji lekarza.
- Żądaj wpisu do dokumentacji medycznej, że nie wyrażasz zgody na przeniesienie.
- Domagaj się rzetelnej informacji o stanie zdrowia pacjenta, alternatywnych metodach leczenia i konsekwencjach wypisu.
- Zabezpiecz dokumentację medyczną – może być potrzebna w późniejszym sporze.
- Skontaktuj się z Rzecznikiem Praw Pacjenta lub prawnikiem specjalizującym się w prawie medycznym.
- W razie szkody – rozważ pozew o odszkodowanie lub zadośćuczynienie.
Najczęstsze błędy szpitali
- przenoszenie pacjentów do hospicjum z powodów organizacyjnych,
- brak konsultacji specjalistów przed decyzją,
- wymuszanie podpisu „wypisu na żądanie”,
- nieudzielenie pełnej informacji o stanie pacjenta i dostępnych metodach leczenia.

FAQ
Czy szpital może przenieść pacjenta do hospicjum bez jego zgody?
Nie. Wymagana jest zgoda pacjenta lub jego przedstawiciela ustawowego, poprzedzona rzetelną informacją.
Czy brak miejsc w szpitalu uzasadnia przeniesienie do hospicjum?
Nie. To problem organizacyjny szpitala, a nie powód do wypisu.
Co zrobić, jeśli pacjent podpisał „wypis na własne żądanie” pod presją?
Można podważać skuteczność takiego oświadczenia i dochodzić roszczeń w sądzie.
Podsumowanie
Nieuzasadnione przeniesienie pacjenta ze szpitala do hospicjum jest bezprawne.
Szpital nie może podejmować decyzji wyłącznie ze względów organizacyjnych. W przeciwnym razie pacjent i jego rodzina mogą domagać się zadośćuczynienia oraz odszkodowania.
Kancelaria Radcy Prawnego dr Tymoteusz Zych w ramach świadczonych usług pomoże w dochodzeniu Państwa praw na każdym etapie postępowania.
Zapraszamy do kontaktu pod numerem telefonu +48 726 003 505.