Odmowa przyjęcia do szpitala pomimo wystawionego skierowania jest sytuacją, która może spowodować u pacjenta uczucie bezradności oraz niepewności.
Warto jednak pamiętać, że nie każda odmowa jest zgodna z prawem, dlatego też pacjent może pociągnąć podmioty lecznicze do odpowiedzialności.
Czym jest skierowanie do szpitala?
Patrząc z perspektywy prawnej skierowanie do szpitala jest dokumentem potwierdzającym potrzebę leczenia w warunkach szpitalnych oraz jest wymagane w przypadku planowych wizyt.
Skierowanie musi być wystawione przez lekarza i musi zostać poprzedzone odpowiednim zbadaniem stanu zdrowia pacjenta, który wskazywałby na dalszą potrzebę diagnostyczną lub leczniczą w warunkach ambulatoryjnych.
Wyjątek od zasady posiadania skierowania do szpitala wynika z art. 7 Ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta.
Przepis ten wskazuję, że w przypadkach zagrożenia życia lub zdrowia szpital ma obowiązek udzielenia natychmiastowej pomocy bez względu na skierowanie czy też miejsce zamieszkania pacjenta.
Kiedy szpital może odmówić przyjęcia pomimo skierowania?
Pomimo ogólnie panującego obowiązku, który wymaga od szpitala przyjęcia osoby ze skierowaniem, prawo dopuszcza kilka wyjątków od tej zasady. Zgodnie z przepisami szpital może odmówić przyjęcia pacjenta, jeśli:
- Na oddziale brakuje miejsc;
- Placówka nie posiada odpowiedniego sprzętu czy też specjalistów do leczenia danego schorzenia;
- Skierowanie wystawiono do niewłaściwego oddziału;
W każdym przypadku odmowy musi być odpowiednio uzasadniona na piśmie oraz zawierać wskazanie innej placówki, w której pacjent może uzyskać pomoc.
Kiedy odmowa przyjęcia do szpitala jest bezprawna?
W praktyce dochodzi niestety do sytuacji, kiedy pacjent zostaje pozostawiony sam sobie bez możliwości leczenia nawet pomimo skierowania.
Ważne jest, aby każdy pacjent potrafił zauważyć, kiedy taka sytuacja występuje i natychmiastowo podjął odpowiednie kroki.
Przykłady sytuacji, kiedy odmowa przyjęcia do szpitala jest bezprawna:
- Szpital odmawia przyjęcia pomimo wolnych miejsc oraz posiadanie odpowiedniego sprzętu czy specjalistów;
- Odmowa nie zostaje uzasadniona na piśmie;
- Odmowa następuje z przyczyn organizacyjnych lub pozamedycznych;
- Odmowa następuje w stanie nagłym;
W opisanych wyżej przypadkach może dojść do naruszenia praw pacjenta gwarantowanych przez ustawę o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta a nawet zawarte w Konstytucji RP prawo do ochrony zdrowia.
Co zrobić, gdy szpital odmówi przyjęcia?
Każdy pacjent, który spotka się z odmową pomimo skierowania powinien wiedzieć jakie kroki powinien podjąć.
Po pierwsze pacjent powinien zażądać uzasadnienia odmowy na piśmie, jako że stanowi to podstawowy dowód odmowy.
Przy podejrzeniu bezprawnej odmowy warto złożyć również skargę do dyrektora szpitala oraz Rzecznika praw pacjenta najlepiej niezwłocznie.
W razie odmowy świadczeń finansowanych ze środków publicznych warto również zgłosić sprawę do NFZ.
Ponadto pacjent powinien pamiętać, że w przypadku szkody, która została spowodowana odmową przyjęcia do szpitala powinien on skontaktować się z prawnikiem, w celu dochodzenia zadośćuczynienia oraz odszkodowania.
Odpowiedzialność szpitala za bezprawną odmowę przyjęcia?
Szpital, który bezprawnie odmawia przyjęcia pacjenta ze skierowaniem, można pociągniąć do odpowiedzialności cywilnej. Główną podstawą prawną jest tutaj artykułu 415 Kodeksu Cywilnego.
Zadośćuczynienie za naruszenie dóbr osobistych i praw pacjenta stanowi swoiste wynagrodzenie krzywdy niemajątkowej. Oznacza to wynagrodzenie cierpień fizycznych lub psychicznych oraz naruszenie dóbr osobistych.
Odszkodowanie ma na celu pokrycie szkody majątkowej powstałej wskutek czynu niedozwolonego lub niewykonania zobowiązania.
FAQ – najczęstsze pytania i odpowiedzi
- Jak długo szpital ma obowiązek udzielać uzasadnienia odmowy przyjęcia pacjenta?
Uzasadnienie powinno być sporządzone niezwłocznie, najlepiej w dniu odmowy. Uzasadnienie to musi zostać sporządzone na piśmie i jest to niezbędne do ewentualnego dochodzenia roszczeń.
- Czy skierowanie do innego szpitala powinno być wystawiane automatycznie w przypadku odmowy?
Tak. Jeśli szpital odmawia przyjęcia, jest obowiązany wskazać pacjentowi inną placówkę, która może udzielić świadczenia. Nie zawsze oznacza to „przekazanie skierowania”, ale pacjent powinien otrzymać informację, gdzie może się udać.
- Czy odmowa przyjęcia w nagłym przypadku jest zawsze bezprawna?
Tak. W sytuacji zagrożenia życia lub zdrowia szpital ma obowiązek niezwłocznie udzielić pomocy. Odmowa w takich przypadkach jest naruszeniem prawa pacjenta.
Podsumowanie
Odmowa przyjęcia do szpitala ze skierowaniem nie zawsze jest legalna. Szpital ma obowiązek przyjąć pacjenta, jeśli jego stan bezpośrednio stanowi zagrożenie życia lub zdrowia.
W razie odmowy, która nawet jest legalna, wymaga ona pisemnego uzasadnienia i wskazania innej placówki. Jeśli przez odmowę zostanie zadana szkoda materialna bądź niematerialna trzeba pamiętać, że można również dochodzić odszkodowania i zadośćuczynienia.
Kancelaria Radcy Prawnego dr Tymoteusz Zych w ramach świadczonych usług pomoże w dochodzeniu Państwa praw na każdym etapie postępowania.
Zapraszamy do kontaktu pod numerem telefonu +48 726 003 505.
