Perforacja gardła (przełyku) — przyczyny, objawy, skutki

Perforacja gardła (przełyku) — przyczyny, objawy, skutki

Perforacja gardła to poważny stan medyczny polegający na przerwaniu ciągłości ściany gardła. Może on prowadzić do licznych powikłań, takich jak:

  • infekcje,
  • zapalenie tkanek otaczających gardło,
  • zagrożenie życia w przypadku rozwoju sepsy.

Przyczyny perforacji przełyku

Do perforacji gardła może dojść w wyniku różnych czynników, w tym:

  • urazów mechanicznych,
  • działań jatrogennych (czyli będących skutkiem procedur medycznych),
  • połknięcia ciała obcego,
  • konsekwencji chorób takich jak:
    • nowotwory,
    • zmiany zapalne,
    • poważne infekcje.

Połykanie ostrych przedmiotów

Najczęstszymi przyczynami perforacji gardła są urazy mechaniczne, które mogą wynikać z połknięcia ostrych przedmiotów, takich jak:

  • rybie ości,
  • fragmenty szkła,
  • narzędzia dentystyczne.

Błędy w procedurach medycznych

Do perforacji gardła może dojść również w wyniku nieumiejętnego lub zbyt gwałtownego przeprowadzenia procedur medycznych, takich jak:

  • intubacja,
  • bronchoskopia,
  • gastroskopia.

Skutki jatrogennego uszkodzenia gardła

Przypadki jatrogennych uszkodzeń gardła są szczególnie istotne. Mogą one stanowić podstawę do dochodzenia roszczeń cywilnoprawnych pacjenta wobec placówki medycznej lub lekarza. Dzieje się tak, zwłaszcza gdy działania te zostały wykonane w sposób niezgodny z zasadami wiedzy medycznej lub standardami opieki zdrowotnej. Podstawę prawną dla takich roszczeń stanowi art. 415 kodeksu cywilnego, który wskazuje, że „kto z winy swojej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia”. Jeśli zatem perforacja gardła była wynikiem niedbałości lub błędu medycznego, poszkodowany może ubiegać się o odszkodowanie i zadośćuczynienie za poniesione szkody.

Objawy w przypadku perforacji gardła

Objawy perforacji gardła mogą być zróżnicowane w zależności od lokalizacji i rozmiaru uszkodzenia. Wśród typowych symptomów można wymienić ból gardła, trudności w przełykaniu (dysfagię), krwioplucie, obrzęk szyi czy odynofagię (ból podczas połykania). W niektórych przypadkach może pojawić się powietrze w tkankach miękkich szyi. To określane jest jako odma podskórna. Jeśli perforacja prowadzi do rozwoju zakażenia, pacjent może doświadczać gorączki, dreszczy i ogólnego osłabienia. Tego typu powikłania wymagają szybkiej interwencji medycznej, ponieważ brak leczenia może prowadzić do pogorszenia stanu pacjenta, a nawet zagrożenia życia.

Znaczenie szybkiej diagnostyki

W przypadku podejrzenia perforacji gardła kluczowa jest szybka diagnostyka. Lekarze zazwyczaj zlecają badania obrazowe, takie jak:

  • RTG,
  • tomografia komputerowa (TK),
  • endoskopia,

w celu potwierdzenia diagnozy i oceny zakresu uszkodzenia.

Leczenie perforacji gardła

Leczenie perforacji gardła zależy od jej przyczyny i nasilenia. W mniej poważnych przypadkach możliwe jest leczenie zachowawcze polegające na:

  • podawaniu antybiotyków,
  • unikaniu przyjmowania pokarmów doustnie,
  • monitorowaniu stanu pacjenta.

Kiedy jest potrzebna interwencja chirurgiczna?

W przypadkach bardziej zaawansowanych, szczególnie gdy dochodzi do infekcji lub rozległego uszkodzenia, konieczna może być interwencja chirurgiczna. Polega ona na zamknięciu perforacji i drenażu zakażonych tkanek. Podstawy prawne dotyczące odpowiedzialności medycznej w takich przypadkach znajdują się w art. 4 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty, który mówi o obowiązku lekarza wykonywania czynności medycznych z należytą starannością.

Skutki perforacji gardła

Warto zaznaczyć, że perforacja gardła może mieć daleko idące konsekwencje zdrowotne i społeczne. Pacjenci często borykają się z długotrwałym bólem, ograniczeniem funkcji gardła czy problemami emocjonalnymi wynikającymi z doznanej traumy. W takich sytuacjach kluczowe jest nie tylko leczenie fizycznych objawów, ale również zapewnienie wsparcia psychologicznego. W przypadku, gdy perforacja gardła jest wynikiem błędu medycznego, poszkodowany ma prawo dochodzić swoich praw na podstawie przepisy prawa cywilnego, a w uzasadnionych przypadkach również karnego, zgodnie z art. 160 Kodeksu karnego, który penalizuje narażenie człowieka na niebezpieczeństwo utraty życia lub ciężkiego uszczerbku na zdrowiu.

Orzecznictwo

Wyrok Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 3 listopada 2016 r. (sygn. akt I C 1162/11)

Wyrok Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 3 listopada 2016 r. (sygn. akt I C 1162/11) dotyczył powództwa A. I. przeciwko Wojewódzkiemu Szpitalowi (…) we Wrocławiu o zapłatę 100 000 zł tytułem odszkodowania i zadośćuczynienia. Sprawa wynikała z poważnych powikłań zdrowotnych, które nastąpiły po zabiegu gastroskopii przeprowadzonej w sierpniu 2010 r. U powódki doszło do perforacji gardła, co wywołało liczne komplikacje, w tym zapalenie śródpiersia, ropnie oraz konieczność wielokrotnych hospitalizacji i leczenia chirurgicznego. Powódka twierdziła, że zabieg został wykonany w sposób nieprawidłowy, a lekarz nie zachował należytej staranności. Pozwany szpital argumentował, że komplikacje były rzadkim, lecz możliwym skutkiem gastroskopii, niezależnym od błędu personelu.

Sąd uznał, że choć zabieg był zgodny ze standardami, niektóre działania diagnostyczne i terapeutyczne nie były w pełni prawidłowe, co przyczyniło się do pogorszenia stanu zdrowia powódki. Zasądzono na jej rzecz 50 000 zł zadośćuczynienia wraz z odsetkami oraz część kosztów procesu. W pozostałym zakresie roszczenie zostało oddalone, gdyż sąd uznał, że część powikłań wynikała z ryzyka związanego z zabiegiem. Wyrok oparto m.in. na przepisach Kodeksu cywilnego (art. 445 § 1 i art. 430), odnoszących się do odpowiedzialności za szkody wynikłe z działań osób działających na zlecenie podmiotu leczniczego.

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 czerwca 2019 r. (sygn. akt V CSK 153/18)

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 czerwca 2019 r. (sygn. akt V CSK 153/18) dotyczył sporu o odszkodowanie i zadośćuczynienie za powikłania związane z badaniem gastroskopowym, podczas którego doszło do perforacji gardła i zapalenia śródpiersia. Powódka twierdziła, że zabieg został przeprowadzony wadliwie, co uzasadniało jej roszczenia wobec szpitala. Sąd I instancji przyznał jej 50 000 zł zadośćuczynienia, uznając, że doszło do błędu w sztuce lekarskiej. Sąd II instancji zmienił wyrok, oddalając powództwo i wskazując, że perforacja gardła była jednym z typowych powikłań zabiegu, o którym powódka została poinformowana przed wyrażeniem zgody na badanie.

Powódka złożyła skargę kasacyjną, zarzucając sądowi apelacyjnemu m.in. brak przeprowadzenia dodatkowego dowodu z opinii biegłego gastroenterologa oraz naruszenie przepisów prawa procesowego i materialnego. Sąd Najwyższy uznał skargę za bezzasadną i ją oddalił. Podkreślił, że zgodnie z art. 232 k.p.c. przeprowadzanie dowodów z urzędu przez sąd powinno mieć miejsce jedynie w wyjątkowych sytuacjach, np. w razie ryzyka naruszenia zasad wymierzania sprawiedliwości lub nieprawidłowego wyroku. W sprawie nie wykazano takich podstaw, a materiał dowodowy był wystarczający do oceny zasadności roszczeń powódki. Sąd Najwyższy zaakceptował stanowisko, że perforacja gardła mieściła się w zakresie typowego ryzyka zabiegu, o którym pacjentka została poinformowana, i nie była wynikiem błędu lekarskiego.

Wyrok ten potwierdza zasadę kontradyktoryjności procesu cywilnego, wskazując, że sądy powinny unikać inicjatywy dowodowej z urzędu, chyba że wymagają tego szczególne okoliczności. Wyrażenie zgody na zabieg obejmuje akceptację ryzyka typowych powikłań, a odpowiedzialność za błąd lekarski wymaga udowodnienia zawinionego działania.

Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 13 lutego 2015 r., sygn. akt I ACa 1499/14

Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 13 lutego 2015 r., sygn. akt I ACa 1499/14, dotyczył sprawy A.K. przeciwko (…) S.A. o zapłatę odszkodowania, zadośćuczynienia i renty. Powódka domagała się 62 397,08 zł odszkodowania, 73 600 zł zadośćuczynienia oraz renty w wysokości 1500 zł miesięcznie, wskazując na błędy medyczne personelu Szpitala (…), które miały skutkować poważnym uszczerbkiem na jej zdrowiu, w tym trwałymi powikłaniami po perforacji gardła.

Sąd Okręgowy oddalił powództwo, uznając, że powódka nie udowodniła przesłanek odpowiedzialności deliktowej, takich jak wina personelu medycznego, adekwatny związek przyczynowy między ich działaniami a szkodą, oraz rozmiar szkody. Podkreślono, że powódka skupiła się głównie na przedstawieniu własnych odczuć i rachunków za leczenie, nie łącząc ich z konkretnymi błędami personelu.

W apelacji powódka zarzuciła błędną ocenę materiału dowodowego, niewłaściwe zastosowanie przepisów prawa oraz nieuwzględnienie uznania roszczenia przez pozwanego w toku postępowania likwidacyjnego. Sąd Apelacyjny uznał apelację za bezzasadną, podtrzymując ustalenia Sądu Okręgowego. Wyjaśniono, że wypłata części świadczenia przez ubezpieczyciela była uznaniem niewłaściwym, które nie przesądzało o odpowiedzialności za szkodę. Powódka nie wykazała winy personelu ani skutków jego działań, a nowe dowody przedstawione w apelacji zostały odrzucone jako spóźnione.

Sąd podkreślił, że odpowiedzialność ubezpieczyciela ma charakter akcesoryjny, uzależniony od odpowiedzialności samego szpitala. W związku z niewykazaniem przez powódkę przesłanek odpowiedzialności deliktowej, apelacja została oddalona, a koszty procesu zasądzono od powódki na rzecz pozwanego. Wyrok uwypukla znaczenie właściwego przygotowania dowodów i spełnienia obowiązku dowodowego na etapie pierwszej instancji.

Podsumowanie

Perforacja gardła to poważny stan. Wymaga on natychmiastowej interwencji medycznej i odpowiedniego leczenia. W przypadkach, gdy stan ten jest wynikiem błędu medycznego, poszkodowani pacjenci mają prawo dochodzić odszkodowania oraz zadośćuczynienia, korzystając z przepisów prawa cywilnego i karnego. Edukacja społeczeństwa oraz dbałość o przestrzeganie standardów medycznych są kluczowe dla minimalizowania ryzyka tego typu powikłań.

Kancelaria Radcy Prawnego dr Tymoteusz Zych w ramach świadczonych usług udzieli pomocy w dochodzeniu Państwa praw w związku z perforacją gardła w wyniku błędu medycznego.

Zapraszamy do kontaktu pod numerem telefonu 726 003 505.

Tymoteusz Zych

Tymoteusz Zych

Radca prawny, doktor nauk prawnych.

Przemysław Pietrzak

Prawnik

Skontaktuj się z nami!

Zostaw swój telefon, a oddzwonimy do Ciebie, by udzielić pomocy Tobie lub Twoim bliskim.

Kontakt