Wypis ze szpitala wbrew woli pacjenta lub rodziny

Prawnicy wspierają prace urzędu obsługującego Rzecznika Praw Pacjenta

Wypis pacjenta wbrew woli jego lub rodziny, lub gdy stan zdrowia na to nie pozwala, jest tematem kontrowersyjnym. Budzi on wiele emocji i pytań dotyczących praw pacjenta, jego bliskich oraz obowiązków placówki medycznej. W polskim systemie prawnym kwestie wypisu ze szpitala regulowane są przez kilka kluczowych ustaw. Prawa pacjenta są regulowane na podstawie ustawy z dnia 6 listopada 2008 roku o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta oraz ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 roku o działalności leczniczej.

Prawa pacjenta w kontekście wypisu ze szpitala

Zgodnie z przepisami prawa, każdy pacjent ma prawo do świadczeń zdrowotnych odpowiadających wymogom aktualnej wiedzy medycznej. Decyzja o wypisie pacjenta ze szpitala to temat, który powinien być zawsze uzależniony od jego stanu zdrowia. Musi być także uwzględniona ocena lekarska.

Lekarz prowadzący ma obowiązek zapewnić pacjentowi bezpieczny wypis. Oznacza to, że wypis powinien nastąpić tylko wtedy, gdy stan zdrowia pacjenta na to pozwala. Kontynuacja leczenia powinna móc być realizowana w warunkach domowych lub w innej placówce.

Sytuacje, w których pacjent lub jego rodzina sprzeciwiają się opuszczeniu szpitala, stwarzają dylematy. Są one natury zarówno etycznej, jak i prawnej. W takim przypadku zasadnicze znaczenie ma dokładna komunikacja między personelem medycznym a pacjentem oraz jego rodziną. Prawo jasno określa, że pacjent ma prawo do pełnej informacji o:

  • swoim stanie zdrowia,
  • możliwych metodach leczenia,
  • ich skutkach,
  • prognozie.

Informacja ta i porada lekarska powinna być przekazana w sposób zrozumiały. Pozwala to pacjentowi lub jego prawnym przedstawicielom na podjęcie świadomej decyzji o dalszym leczeniu.

Wskazać trzeba, że „zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej wypisanie pacjenta ze szpitala albo innego zakładu leczniczego podmiotu leczniczego wykonującego działalność leczniczą w rodzaju całodobowe i stacjonarne świadczenia zdrowotne, jeżeli przepisy odrębne nie stanowią inaczej, następuje:

  • gdy stan zdrowia pacjenta nie wymaga dalszego udzielania świadczeń zdrowotnych w tym zakładzie leczniczym;
  • na żądanie pacjenta lub jego przedstawiciela ustawowego;
  • gdy pacjent w sposób rażący narusza:
    • porządek,
    • przebieg procesu udzielania świadczeń zdrowotnych,

a nie zachodzi obawa, że odmowa lub zaprzestanie udzielania świadczeń zdrowotnych może spowodować bezpośrednie niebezpieczeństwo dla jego życia lub zdrowia albo życia lub zdrowia innych osób.

Czynniki brane pod uwagę w związku z wypisem wbrew woli

W kontekście wypisu pacjenta wbrew woli bliskich należy podkreślić, że decyzja ta leży w gestii lekarza. Musi on kierować się przede wszystkim dobrem i prawami pacjenta. Gdy stan zdrowia pacjenta pozwala na leczenie poza szpitalne ważne, by lekarz przedstawił wszystkie argumenty. Szczególnie powinien to zrobić wobec negatywnego stanowiska pacjenta. Należą do nich korzyści płynące z wypisania pacjenta ze szpitala do domu leczenia w warunkach domowych.

Kiedy bliscy pacjenta wbrew stanowisku lekarza nie zgadzają się na wypisanie go, niezbędne jest szczegółowe omówienie:

  • planu dalszego leczenia,
  • wsparcia, jakie rodzina może otrzymać po wypisie pacjenta.

W przypadkach spornych pomocna może okazać się mediacja lub interwencja Rzecznika Praw Pacjenta.

Więcej informacji na temat praw pacjenta można znaleźć na portalu prowadzonym przez Rzecznika Praw Pacjenta

Stan zdrowia pacjenta niepozwalający na wypis

Czasami nawet w przypadku niskiego pulsu pacjent może być wypisany ze szpitala bez zgody partnera

Kluczowym aspektem jest także kwestia postępowania, gdy stan zdrowia pacjenta nie pozwala mu wyjść ze szpitala. Przepisy prawne stanowią, że w takich przypadkach pacjent może nie zostać wypisany do domu. Wyjątek stanowi sytuacja, gdy pacjent będzie miał zapewnioną tam odpowiednią opiekę. Szpital ma obowiązek zorganizować dalsze leczenie w placówce, która jest w stanie zapewnić odpowiedni poziom opieki. Dzieje się tak, jeśli nie może tego uczynić samodzielnie.

Wniosek o mediację może czasami pomóc rozstrzygnąć spory z zakresu prawa medycyny

Podsumowanie