Zakażenie gronkowcem skórnym
Gronkowiec skórny (Staphylococcus epidermidis) to bakteria należąca do grupy gronkowców koagulazoujemnych, która naturalnie bytuje na skórze oraz błonach śluzowych człowieka. U osób z prawidłowo funkcjonującym układem odpornościowym obecność tej bakterii jest zazwyczaj nieszkodliwa. Jednakże u pacjentów z obniżoną odpornością, zwłaszcza hospitalizowanych, gronkowiec skórny może stać się patogenem wywołującym poważne infekcje.
Charakterystyka gronkowca skórnego
Staphylococcus epidermidis jest bakterią Gram-dodatnią, która wchodzi w skład naturalnej mikroflory skóry, błon śluzowych jamy ustnej oraz dróg moczowo-płciowych. Choć zazwyczaj nie stanowi zagrożenia dla zdrowych osób, w określonych warunkach może prowadzić do infekcji, zwłaszcza u pacjentów z osłabionym układem immunologicznym.
Czynniki ryzyka zakażenia
Do grupy podwyższonego ryzyka zakażeniem gronkowcem skórnym należą:
- Pacjenci hospitalizowani: szczególnie ci z założonymi cewnikami naczyniowymi, protezami zastawkowymi czy endoprotezami stawów.
- Osoby z obniżoną odpornością: np. pacjenci onkologiczni, osoby zakażone wirusem HIV, noworodki oraz dzieci poniżej 5. roku życia.
- Pacjenci poddawani inwazyjnym procedurom medycznym: takim jak dializy czy żywienie pozajelitowe.
Objawy zakażenia gronkowcem skórnym
Objawy zakażenia gronkowcem skórnym zależą od miejsca infekcji oraz ogólnego stanu zdrowia pacjenta. Można je podzielić na:
Objawy pozaszpitalne
- Zmiany skórne: czyraki, ropnie, jęczmienie, liszajce, zapalenie mieszków włosowych.
- Objawy ogólne: gorączka, osłabienie, ból w miejscach zmienionych chorobowo.
Objawy szpitalne
- Zakażenia związane z obecnością cewników: zapalenie wsierdzia, sepsa.
- Zakażenia ran pooperacyjnych: zaczerwienienie, obrzęk, ból w miejscu operowanym.
- Zapalenie płuc: kaszel, duszność, gorączka.
Diagnostyka
Rozpoznanie zakażenia gronkowcem skórnym opiera się na badaniach mikrobiologicznych – pobiera się materiały biologiczne, takie jak krew, mocz, wymazy z ran czy z miejsc założenia cewników, w celu izolacji
i identyfikacji patogenu. Wykonanie antybiogramu jest kluczowe dla wyboru skutecznej terapii antybiotykowej.
Leczenie
Leczenie zakażeń wywołanych przez gronkowca skórnego jest skomplikowane ze względu na jego zdolność do tworzenia biofilmu na powierzchniach biomateriałów oraz częstą oporność na antybiotyki. Stosowana jest w tym celu terapia empiryczna, która obejmuje dożylne podanie wankomycyny, zwłaszcza w przypadkach podejrzenia szczepów opornych na metycylinę. Po uzyskaniu wyników antybiogramu leczenie może być dostosowane do wrażliwości konkretnego szczepu. W niektórych przypadkach konieczne jest usunięcie zakażonych implantów czy cewników.
Powikłania
Z uwagi na nieleczone lub niewłaściwie leczone zakażenia gronkowcem skórnym mogą pojawić się poważne powikłania, takie jak:
- Sepsa: zagrażająca życiu uogólniona reakcja organizmu na zakażenie.
- Zapalenie wsierdzia: infekcja wewnętrznej warstwy serca, mogąca prowadzić do uszkodzenia zastawek.
- Zapalenie kości i szpiku: prowadzące do destrukcji tkanki kostnej.
Profilaktyka zakażeń gronkowcem skórnym
Higiena rąk
Regularne i dokładne mycie rąk przez personel medyczny oraz pacjentów jest podstawowym środkiem zapobiegawczym. Stosowanie środków dezynfekujących zmniejsza ryzyko przeniesienia bakterii.
Aseptyka podczas procedur medycznych
Przestrzeganie zasad aseptyki przy zakładaniu cewników, wkłuć centralnych oraz podczas operacji minimalizuje ryzyko wprowadzenia bakterii do organizmu.
Dezynfekcja i sterylizacja sprzętu medycznego
Regularne czyszczenie, dezynfekcja oraz sterylizacja narzędzi i sprzętu medycznego zapobiegają transmisji patogenów.
Ograniczenie stosowania antybiotyków
Racjonalne używanie antybiotyków zmniejsza ryzyko selekcji szczepów opornych.
Izolacja pacjentów zakażonych
W przypadku wykrycia zakażenia gronkowcem skórnym koniecznym jest izolacja chorego oraz zastosowanie środków ochrony osobistej przez personel.
Jeżeli doświadczyłeś, bądź ktoś z Twoich bliskich doświadczył zakażenia gronkowcem skórnym w placówce medycznej umów się na konsultację prawną. Powiemy Ci co możesz zrobić w takiej sytuacji!
Skontaktuj się z nami pod numerem +48 726 003 505.
