Przedłużenie prawa wykonywania zawodu lekarza dla obywateli Ukrainy

Temat przedłużenia prawa wykonywania zawodu lekarza przez obywateli Ukrainy nabiera szczególnego znaczenia. Dzieje się tak w obliczu rosnącego zapotrzebowania na usługi medyczne w Polsce. Dzieje się to szczególnie w kontekście kryzysów zdrowotnych i demograficznych.

Polski system zdrowia zmaga się z niedoborem kadr medycznych. Skłania to do szukania rozwiązań, które mogłyby szybko i efektywnie zwiększyć liczbę dostępnych specjalistów. Przyjęcie lekarzy z Ukrainy nie tylko  łagodzi ten problem. Stanowi to także wsparcie dla integracji społecznej i zawodowej uchodźców i migrantów.

Wcześniejsze uregulowania ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty oraz niektórych innych ustaw

Na mocy ustawy z dnia 5 lipca 2018 r. o zmianie ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2018 poz. 1669), wprowadzono regulacje umożliwiające obywatelom Ukrainy uzyskanie prawa do tymczasowego wykonywania zawodu lekarza na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Powinni oni posiadać odpowiednie kwalifikacje. Regulacje te były odpowiedzią na rosnącą liczbę obywateli Ukrainy decydujących się na emigrację do Polski w obliczu trudności w swoim kraju.

Prawo to było początkowo ograniczone czasowo. Oznaczało to, że po upływie określonego terminu, lekarze ci musieliby ponownie uzyskać potwierdzenie swoich kwalifikacji lub opuścić polski system zdrowia. W związku z tym przedłużenie prawa wykonywania zawodu przez lekarzy ukraińskich jest kwestią wymagającą ciągłej uwagi i odpowiednich zmian legislacyjnych.

Proces przedłużenia prawa wykonywania zawodu lekarza przez obywateli Ukrainy w Polsce wiąże się z koniecznością przeprowadzenia szeregu procedur administracyjnych. Obejmują one między innymi:

• nostryfikację dyplomów,
• potwierdzenie kompetencji językowych,
• zaznajomienie z polskim systemem prawnym i organizacją ochrony zdrowia.

Dodatkowo przewiduje się obowiązek uczestnictwa w kursach i szkoleniach. Mają one na celu zapewnienie, że lekarze ci będą mogli świadczyć usługi medyczne na odpowiednim poziomie.

Prawo krajowe a prawo Unii Europejskiej

Istotnym aspektem jest również konieczność dostosowania polskiego prawa do norm i standardów europejskich, które promują swobodę przepływu pracowników i usług. W kontekście prawnym Unia Europejska stawia na integrację zawodową obywateli państw członkowskich. Pod warunkiem spełnienia określonych kryteriów dotyczy to również państw trzecich.

Uproszczony tryb przedłużenia zgody na wykonywanie zawodu lekarza przez obywateli Ukrainy

Wprowadzenie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy miało na celu usprawnienie wsparcia dla osób uciekających przed konfliktem zbrojnym w Ukrainie, które znalazły schronienie w Polsce. Znaczącym elementem tej ustawy jest również uproszczenie procesów umożliwiających uchodźcom dostęp do polskiego rynku pracy. Dotyczy to też profesji regulowanych takich jak zawód lekarza.

Zgodnie z ustawą z dnia 12 marca 2022 roku o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego kraju (Dz.U. 2022 poz. 583), wprowadzono specjalne przepisy dotyczące uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych poza granicami Polski. Bezpośrednio odnosi się to również do zawodu lekarza. Ustawa ta stwarza możliwość szybszego uzyskania prawa do wykonywania zawodów medycznych przez obywateli Ukrainy, którzy mają odpowiednie wykształcenie i kwalifikacje, ale ze względów formalnych nie mogliby ich wykorzystać w Polsce bez długotrwałego procesu nostryfikacji dyplomów.

Art. 15zzzd tej ustawy stanowi, że obywatele Ukrainy mogą ubiegać się o przyznanie praw do wykonywania zawodu lekarza na podstawie złożonego wniosku. Musi on zostać pozytywnie zweryfikowany przez odpowiednie polskie organy. Wniosek taki powinien zawierać dokumenty potwierdzające kwalifikacje zawodowe oraz ewentualne doświadczenie zdobyte na Ukrainie lub w innych krajach. To procedura znacznie uproszczona w porównaniu do standardowego procesu nostryfikacji, który wymaga pełnego przejścia przez system edukacji medycznej w Polsce lub zdania egzaminów państwowych.

Dodatkowo ustawodawca przewidział, że Minister Zdrowia może wydać rozporządzenie określające szczegółowe warunki i tryb uznawania praw do wykonywania zawodu lekarza dla obywateli Ukrainy. Może to obejmować między innymi kursy adaptacyjne lub staże, które umożliwią pełne dostosowanie się do polskich standardów medycznych.

Postępowanie uproszczone może nastręczać jednak pewnych wątpliwości prawnych. Przykładowo dotyczy to wymogu znajomości języka — uregulowania ustawowe wskazują, że w tej sprawie wystarczy odpowiednie oświadczenie. Natomiast do wpisu izby lekarskie wymagają zaliczenia egzaminów językowych.

Jak wygląda przedłużenie prawa wykonywania zawodu lekarza dla Ukraińców?

Proces przedłużenia prawa wykonywania zawodu lekarza przez obywateli Ukrainy w Polsce jest regulowany przez szereg przepisów prawnych. Mają one na celu zapewnienie, że kandydaci spełniają wszystkie niezbędne wymogi kwalifikacyjne. Powinni być również odpowiednio przygotowani do pracy w polskim systemie ochrony zdrowia.

Pierwszym krokiem dla ukraińskiego lekarza poszukującego możliwości przedłużenia prawa wykonywania zawodu w Polsce jest nostryfikacja dyplomu. Procedura ta, określona w ustawie o zawodach lekarza i lekarza dentysty (Dz.U. 2021 poz. 1138), wymaga od kandydata przedstawienia dokumentów potwierdzających jego wykształcenie oraz kwalifikacje zdobyte na Ukrainie. Dokumenty te muszą być przetłumaczone na język polski przez tłumacza przysięgłego. Ponadto powinny być zatwierdzone przez odpowiedni polski organ, którym jest Okręgowa Izba Lekarska.

Następnym etapem jest złożenie wniosku o wydanie prawo wykonywania zawodu. Wniosek ten powinien być skompletowany zgodnie z wymogami, które obejmują między innymi potwierdzenie tożsamości, dokumentację edukacyjną oraz zaświadczenie o niekaralności. Kandydat musi również wykazać, że ma odpowiednią znajomość języka polskiego. Jest to kluczowe dla skutecznego komunikowania się z pacjentami i pracą w polskim systemie zdrowia.

Po złożeniu wniosku kandydat poddany jest procedurze oceny przez komisję. Bada ona jego kwalifikacje i przygotowanie do pracy w specyficznym polskim kontekście medycznym. Komisja może zażądać od kandydata przystąpienia do egzaminu państwowego lub uczestnictwa w kursie adaptacyjnym. Ma to na celu uzupełnienie ewentualnych braków w wiedzy o polskim systemie prawnym i organizacji ochrony zdrowia.

Jeśli wszystkie warunki zostaną spełnione, kandydat otrzymuje prawo wykonywania zawodu lekarza na terytorium Polski. Jest to jednak prawo ograniczone czasowo. Obywatel Ukrainy, który chce przedłużyć swoje uprawnienia, musi przed upływem określonego terminu złożyć kolejny wniosek o przedłużenie prawa wykonywania zawodu. Proces ten również podlega ocenie przez odpowiednie organy medyczne. Może on wymagać dodatkowych szkoleń lub egzaminów, w zależności od dotychczasowej praktyki medycznej oraz zmian w przepisach prawnych.

Przedłużanie i uzyskanie prawa wykonywania zawodu lekarza dla Ukraińców — podsumowanie

Przedłużenie prawa wykonywania zawodu lekarza przez obywateli Ukrainy jest zatem procesem wieloetapowym. Wymaga on spełnienia szeregu kryteriów:

• edukacyjnych,
• językowych,
• prawnych,
• zawodowych.

Proces ten jest zaprojektowany tak, aby zapewnić, że wszyscy lekarze pracujący w Polsce, niezależnie od ich pochodzenia, mogą świadczyć usługi medyczne na najwyższym poziomie. Powinno się to odbywać zgodnie z obowiązującymi standardami medycznymi i etycznymi.